ورزش همانگونه كه براي اعضاء بدن انسان مفيد است و ماهيچهها و بافتهاي بدن را فعال و پويا ميكند و آنها را از فرسودگي رها ميكند. گاهي كه برخي از اعضاء بدن در يك حالت خاصي قرار گيرند اعلام خستگي مينمايند و انسان احساس ميكند كه براي تنوع نياز به يك تنش فوقالعاده دارد.
در خوردن غذا نيز اگر تنوع نباشد جذب و دفع لازم انجام نميشود به مرور در دستگاه گوارش و سيستمهاي وابسته به آن اختلال بوجود ميآيد بگونهاي كه گاه موجب اختلال در متابوليسم (سوخت و ساز بدن) ميشود و انسان در برابر كوچكترين ويروس و ميكروب به زانو درميآيد و مريض ميشود.
آري چشم هم اگر نياز واقعي خود را تأمين نكند و ورزش لازم انجام نگيرد به مرور مبتلا به نارسائيهاي بينائي ميگردد. در برخي موارد دچار بيماريهاي مزمن و مسري ميگردد.
چون موضوع كتاب راجع به چشم است لازم بود در اين قسمت به برخي از ورزشهاي چشمي و ميوهها و چيزهايي كه براي تقويت چشم موثر هستند اشاره شود اگرچه به برخي از آنها در كتاب «حفظ و تقويت حافظه» اشاره شده است.
ميدانيد مهمترين عضوي كه واردات فكري را جذب ميكند چشم است، تمام ديدنيها و خواندنيها از طريق چشم انجام ميشود.
اگر انسان به روند بيولژي چشم (چشم شناسي) و فيزيولژي چشم (شناخت كارهاي چشم) دقت داشته باشد خواهد فهميد كه عضو بسيار مهمي ميباشد.
اكثر حواس ما از طريق چشم متأثر و خوشحال ميشوند و حتي دستگاه گوارش و بقيه اعضاء بدن ما هم تأثير قابل توجهي دارد جاي سخن مفصل نيست ولي بطور گذرگوئي اين كه چشم نعمت بسيار مهم و ارزشمندي است.
كسي كه مطالعه ميكند، راه ميرود، رانندگي ميكند، فيلم ميبيند، گردش ميكند، خياطي ميكند، كارهاي هنري، صنعتي، كشاورزي و... ميكند.
نياز به ورزش چشمي دارد تا بتواند پيوسته ماهيچهها و بافتهاي چشم و دستگاه عظيم آن از شادابي كافي برخوردار باشد.
اگر ورزش چشمي انجام نشود نارسائيهاي مختلف زودتر به سراغ افراد ميآيد نزديكبيني، دوربيني، خسته شدن از مطالعه و... بخاطر عواملي است فراوان از جمله آنها نبود ورزش است.
در اينجا ابتدا به چند ورزش چشمي اشاره ميكنيم:
1. ابتدا به فاصله 5 متري و سپس به 3 سانتيمتري نگاه كنيد (10 بار)
2. پيدرپي بالا، راست، سمت چپ و پايين و سپس حركات را بطور معكوس انجام دهيد .
(مدت توقف نگاه 5 ثانيه و هر حركت 5 بار)
3. پلكها را به آرامي (نه با سرعت زياد بهم بزنيد 10 بار)
4. پلكها را ابتدا به آرامي روي هم بگذاريد در مرحله بعد با كمك عضلات صورت پلكها را با فشار ببنديد و سپس چشمها را باز كنيد (10 بار)
5. چشمها را در حدقه بگردانيد از هر چهارجهت شروع كنيد و در هر جهت سهبار
6. آرنجها را روي زمين بگذاريد و با دست جلوي چشمانتان را بگيريد اما آنها را باز بگذاريد ولي از رسيدن نور به آنها جلوگيري نمائيد مدت سه دقيقه به همين حالت بمانيد و بدن را آرام سازيد و در تمام اين مدت منظره جالب و دلنوازي (مثلاً غروب آفتاب، طلوع آفتاب، مناظر طبيعي و باغ) را در خاطر مجسم كنيد.
7. دومين مطالعه و يا كاركردني كه بيشتر در چشم مؤثر است ميتوانيد فاصله دور را در نظر بگيريد و به نقطه خاصي خيره شويد بطوري كه سعي كنيد آنچه در آن نقطه دور است در حد ممكن ببينيد.
8. چشمها را ببنديد و سعي كنيد در حالي كه چشمها كاملاً بسته است نگاه كنيد نه اينكه بطوري نامشخص بلكه همان نقطه بين دو پك را نگاه كنيد گرچه تاريك است و چيزي را نميبينيد لكن به يك نقطه خاصي ديد شما توجه خواهد كرد.
9. چراغ را خاموش كنيد، يك پارچهاي ضخيم كه نور وارد نشود را انتخاب كنيد روي چشمها قرار دهيد و آنگاه به آن فضاي تاريك با دقت نگاه كنيد.
10. در حالت عادي بنشينيد يا بايستيد، گردن خود را بصورت عادي قرار داده آنگاه به آخرين زاويهاي كه ممكن است به طرف راست نگاه كنيد (تا 10 بشماريد) بعد به طرف چپ (تا 10 بشماريد) بعد به بالا (تا 10 بشماري) بعد به پايين (تا 10 بشماري) سپس به مقابل (تا 15 بشماريد) آنگاه يك چرخش كامل (360 درجه) به چشم بدهيد سعي كنيد اين چرخش خيلي آرام مانند ثانيه شمار ساعت حركت ميكند.
اين ورزش خيلي براي رباطها و ماهيچهها و نيز بافتهاي عصبي چشم مفيد هستند.
چيزهايي كه موجب تقويت ميشوند:
1. نگاه كردن به آب جاري، حوض، استخر، دريا بسيار براي چشم مفيد است.
2. نگاه كردن به رنگهاي سبز و آبي نيز براي چشم مفيد است برخلاف رنگهاي تند مثل سرخ، زرد و سفيد...
3. خواندن قرآن مخصوصاً خواندن آيةالكرسي (256 سوره بقره) و نيز آيه نور (سوره نور آيه 31) براي نور چشم مفيد است.
4. براي كسي كه كارهاي چشمي زياد دارد خوب است هفتهاي يكبار شبها هنگام خواب اندكي زرده تخممرغ روي پلك چشم بمالد و صبح آن را بشويد.
5. كشيدن سرمه براي خانمها خيلي مفيد است اگرچه براي مردها هم مفيد است ولي ممكن است مقداري زحمت داشته باشد.
6. خوردن آب هويچ و چيزهايي كه داراي ويتامين A باشد مانند: گلابي.
7. گاهي براي رفع خستگي چشم ميتوانيد از چاي سرد و پررنگ استفاده كنيد.
8. محلول (اي باس) (Eye _ bath) براي جبران خستگي خوب است.
همانگونه كه برخي نگاهها از نظر معنوي از كارآيي چشم ميكاهد بسياري امور هستند كه نور چشم و بهرهوري آن را زياد ميكنند كه به بعضي از آنها اشاره ميكنيم:
1. خواندن قرآن، همانگونه كه در گذشته از برخي روايات بهره جسته بوديم كه مثلاً هويچ براي تقويت چشم مفيد است، نگاه به آب روان و نگاه به سبزهزارها براي از ميان رفتن خستگي چشم مفيد است امروزه دانشمندان گويند در هويج ويتامين A وجود دارد كه براي چشم مفيد است و رنگ آبي و سبز را امروز روانكاوان آرامشبخش جنبههاي روحي ميدانند.
2. خواندن ادعيه[1] حتي نگاه كردن به آنها.
3. حضور در حرم ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ و امامزادگان ـ عليهم السلام ـ و قبور علماء برجسته و نيز قبور شهداء و مؤمنين، نگاه كردن بر آن تربتهاي مقدس نور چشم را افزايش ميدهد.
4. از نيروي چشم در كارهاي خير و الهي بهرهجستن براي چشم مفيد است و چشم را از بيماريهاي گوناگون مصون ميدارد.
5. نگاه كردن به آيات قرآن و نامهاي ائمه اطهار ـ عليهم السلام ـ و نيز سيماي پدر و مادر (خصوصاً اگر متدين باشند)و...
همانگونه كه برخي چيزها اعضاء بدن را تقويت ميكنند و يا فعال مينمايند برخي كارها و چيزها هستند كه براي اعضاء بدن مضر هستند، آري همين نفع و ضرر هم در دنياي گياهان و حيوانات قابل مشاهده هست، اعضاء مادي بدن انسان بر مبناي سيستم مادي خود نيازمنديهاي مادي دارند از آن سوي سيستم عصبي و غدد حاكم بر بدن انسان كه در اثر افت و خيزهاي معنوي متأثر ميگردند بايد زمينههاي تقويت و رشد آنها نيز تدارك شود كه برميگردد به بعد معنوي و روحي انسان، هركدام از اعضاي بدن ما علاوه بر نيازمنديهاي مادي نيازمنديهاي معنوي نيز دارند.
هركدام از اين دو بعد تضعيف گردد تأثير خود را در اعضاء خواهد گذاشت، معمولاً مردم روي تقويت اعضاء از طريق مادي توجه دارند ولي در بعد معنوي كمتر سرمايهگذاري ميكنند.
از آن سوي براي درمان، سرمايهگذاري فراوان ميكنند در صورتيكه براي پيشگيري از همان بيماري كه شايد كمترين صدمهاي نخواهد داشت توجه ندارند.
حاضرند براي بياحتياطي خود تمام زندگيشان بسوزد ولي حاضر نيستند مقداري احتياط كند.
براي جبران ضعف چشم حاضرند از لنزهاي گرانقيمت و يا عينكهاي آنچناني بهره جويند ولي حاضر نيستند مقداري مراعات كنند تا پيوسته از چشم سالم و نرمال برخوردار باشند.
بخاطر اندكي بيتوجهي گاه صدها تومان خرج ميكنند ولي عامل بيماري كه خيلي راحت هست حاضر نيستند در مرز بدن خود راه ندهند.
عواملي هستند كه چشم انسان را ضعيف ميكنند بطور اجمال به برخي از آنها اشاره ميكنيم زيرا اجمالگويي ما در اين كتاب ما را به اين سيره ملتزم ميكند، براي توضيح بيشتر بايد به كتب مفصلتر مراجعه كرد:
1. رعايت فاصله چشم و كتاب و ياچيزي كه مورد نگاه شماست.
2. جهت تابش نور بر صحنه كار چشمي شما اهميت زياد دارد.
3. هوائي كه در فضاي كاري شما است خيلي در چشم مهم است.
4. فراموش كردن ورزشهايي كه بازگو شد.
5. پس از خوردن غذا مطالعه كردن.
6. در حال راه رفتن مطالعه كردن.
7. در حالي باشيد كه رگهاي اطراف چشم (يا صورت) نتوانند براحتي جريان خون را ادامه دهند.
8. از نزديك به صفحه تلويزيون، ويدئو نگاه كردن.
9. خودارضائي.[2]
10. كجارضائي.[3]
11. نگاه كردن به مناظر محرك، مهيج.
12. گوش كردن موسيقي.
13. نگاههاي بيهدف و بيانگيزه.
14. نگاه كردن به رنگهاي تند و تيز.
15. پوشيدن لباسهايي با رنگهاي تند و تيز.
دشمن بيدار است، نقشههاي خائنانه و تخصصي پيوسته در آستانه تحقق ميباشد، براي هر گروهي شعاري را طراحي، تابلويي را تكرار ميكنند، تحليلي را ارائه ميدهند، زمزمههاي شومي را شيوع ميدهند.
ميدانيد برخي از داروها را بصورت شربت، قرص، كپسول، آمپول و... بستهبندي ميكنند و درصد ماده مؤثر هم در هر كدام در نوسان است آنگاه هم كه به پزشك مراجعه ميشود مقدار مصرف را او تشخيص ميدهد و براساس بيماري و اثرپذيري دارو مقدار آن را در روز، هفته، ماه و.
[1] . تفصيل آن در كتاب حفظ و تقويت حافظه. [2] . به كتاب حفظ و تقويت حافظه نوشته مؤلف مراجعه كنيد. [3] . به كتاب حفظ و تقويت حافظه نوشته مؤلف مراجعه كنيد.