امام باقر عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وسط سر خود را حجامت کرد، وابو ظبيه با آلت مخصوص حجامت که از مس بود آن حضرت را حجامت نمود ورسول خدا صلّى اللّه عليه و آله يک صاع خرما (که تقريبا سه کيلوگرم است) به او عطا فرمود. ورسول خدا صلّى اللّه عليه و آله هرگاه سردرد مىگرفت روغن کنجد داخل بينى مىکرد (يا با تخمگشنيز بخور مىداد) (1)
امام صادق عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله زکام خود را مداوا نمىکرد، ومىفرمود: هيچ کس نيست جز اينکه رگى از جذام دارد، و هرگاه به زکام مبتلا شودزکام بيمارى جذام را ريشهکن مىکند.
محمّد بن فيض گويد: به امام صادق عليه السّلام گفتم: وقتى کسى از ما بيمارمىشود پزشکان او را از خوردنيها پرهيز مىدهند. حضرت فرمود: ولى ما خاندانفقط از خرما پرهيز مىکنيم، و با سيب و آب سرد خود را معالجه مىکنيم. گفتم: چرا از خرما پرهيز مىکنيد؟فرمود: زيرا رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله على عليه السّلام را در زمان بيماريش ازآن پرهيز داد.
امام صادق عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله وسط سرش را حجامت مىکردو آن را«پناه دهنده»يا«نجات دهنده»مىناميد.
امام صادق عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله در روز دوشنبه بعد از عصرحجامت مىکرد.
امام کاظم عليه السّلام مىفرمود: شستن سر با خطمى در روز جمعه از سنّتاست، روزى را فراوان، فقر را دور و مو و پوست بدن را نيکو مىسازد، و اين کارامام از سردرد است .
امام صادق عليه السّلام مىفرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله سر خود را با سدر مىشست، و مىفرمود: هر که سر خود را با سدر بشويد خداوند وسوسه شيطان را از دورمىسازد، و هر که وسوسه شيطان از او دور شد گناه نمىکند، و هر که گناه نکند داخلبهشت مىشود .
امام صادق عليه السّلام فرمود: از دواهاى پيامبران عليهم السّلام حجامت، نوره کشيدنو انفيّه کشيدن است (2)
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله فرمود: آيا به شما نياموزم دارويى را که جبرئيل به منآموخته، تا ديگر به پزشک و دارويى محتاج نشويد؟گفتند: چرا، يا رسول اللّه.
فرمود: آب باران را بگيريد و هفتاد بار سوره فاتحه، و هفتاد بار سوره ناس، و هفتاد بار سوره فلق، و هفتاد بار صلوات بر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و هفتاد بار سبحان اللّه بر آن بخوانيدو هفت روز پياپى هر صبح و شام از آن آب بياشاميد.
امام صادق عليه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله از درد کمر به خداوند شکايتکرد، خداى متعال آن حضرت را دستور داد به خوردن گندم با گوشت (يعنى حليم) .
على عليه السّلام فرمود: هيچگاه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله بيمار نشد مگر آنکه بهحجامت کردن پناه برد.
امام صادق عليه السّلام مىفرمود: جدّ ما (رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله) براى معالجه تبفقط ده درهم (حدود دو سير) شکر را مىگرفت و با آب سرد مىآميخت و ناشتاميل مىکرد.
[1] در باب نظافت گذشت که آن حضرت براى رفع
سردرد ابروان خود را روغن مىماليد. (مؤلف)
[2] انفيّه گردى قهوهاى رنگ و مکيّف
و عطسهآور است که بيشتر از تنباکو ساخته مىشود و آن را براىعطسه کردن جلو
بينى قرار مىدهند و برخى از مردم آن را داخل بينى مىکنند .
منبع: سنن النبى،علامه سيد محمدحسين
طباطبائى