بر پا داشتن نماز، نخستين ثمره و نشانه حکومت صالحان است.
سوره حج آيه41
نماز شب در قبر! (شهيدان حسين و ابوالفضل قربانى)
عمليات پيروزمند خيبر در جزيره مجنون در جريان بود، قراربود پس ازشكستن خط ،يگان ما كه در سه راه فتح مستقر بود به سمت بصره پيشروى كند. دشمن بعثى با آگاهى نسبى از اين اخبار،دست به مقاومت شديد زد و علاوه بر جنگ روانى شديد و بمباران ها وحملات شديد شيميايى، با آنچه داشت شبانه روز آتش بر سر رزمندگان ريخت.
دراين ميان دو برادر به نام هاى حسين و ابوالفضل قربانى با حالات معنوى خود كل گردان را متاثر كرده و چون خورشيدى فروزان نورافشانى مىكردند. اين دو برادر شهيد، فارغ ار حوادث و هرآنچه اتفاق مىافتاد درهر مكانى كه يگان مستقر مى شد، قبرى حفر مى كردند وبه خصوص در شب ، نمار مى خواندند. هركسى كه بيدارمى شد، آن دو را در حال مناجات و نماز مى ديد. چقدر زيبا بود توجه به معبودشان .
در عمليات والفجر 2 در منطقه حاج عمران به همراه دو تن از رزمندگان، در اثر يك غفلت درمحاصره عراقىها قرار گرفتيم، به گونه اى كه راه پس و پيش نداشتيم . خواستيم خود را تسليم كنيم ،ولى هنوز كمى اميد داشتيم ، چون در يك چادر بوديم و هنوزعراقىها ما را نديده بودند . با هم مشورت كرديم . بنده عرض كردم در سال 60 درعملياتى كه با مشكل روبه رو شديم با دو ركعت نماز مشكلمان را حل كرديم و اين جا هم خوب است دو ركعت نماز بخوانيم . خيلى سريع دوركعت نماز حاجت خوانديم و با تعويض لباس توانستيم نجات پيدا كنيم . در حال فرار بوديم كه عراقى ها به ما مشكوك شدند و وقتى فهميدند از خودشان نيستيم شروع به تيراندازى كردند، ولى آسيبى به ما نرسيد.
به همراه ده نفر از رزمندگان مأموريت داشتيم از رودخانه اى عبوركنيم و به دشمن برسيم. خود را با طناب به هم بستيم و برپيشانى هايمان نيز پيشانى بند يا فاطمه الزهرا (س) بستيم هر چه سعى مى كرديم پيشرفت كنيم نمى شد و موج هاى عظيم ما را به جاى اول مان باز مى گرداند! به پيشنهاد يكى از دوستان نماز دو ركعتى حاجت خوانديم و بلافاصله، زيارت عاشورايى با صداى بلند خوانديم .
بعد از چند ساعت تلاش كه در ظاهر خيلى هم پيشرفتى نكرده بوديم نورى به چشمانمان خورد و نا اميد از اين كه نتوانسته ايم به آن طرف برويم، ولى وقتى به ساحل رسيديم، ساحل دشمن بود و مابه بركت آن نماز و آن زيارت عاشورا، توانستيم از رودخانه عبوركنيم .
پس از عمليات غرورآفرين والفجر 8 و فتح فاو در خط پدافندى مستقر بوديم وتبادل آتش از فواصل خيلى نزديك انجام مى شد.يكى از روزها در پشت خاكريز مشغول خواندن نماز بودم. در بين نماز ناگهان احساس كردم ضربه سنگينى توسط شيئى به پشتم وارد شد. نماز را ادامه دادم و از شكستن نماز خوددارى كردم بعد از نماز متوجه شدم تركش نسبتآ بزركى به مشتم برخورد كرده است !
تركش را در دستم گرفتم ولى هنوز بسيار داغ بود و نمى شد آن را در دست نگه داشت . وقتى بادگير را از تنم خارج كردم ، ديدم بادگير سوراخ شده است ولى در حال نماز هيچ آسيبى نديده ام !
ايام عمليات قدس 3 بود كه در اورژانس فاطمه زهرا(س)،برادرى را آوردند كه هر دو دست او قطع شده بود. وقتى او را براى اتاق عمل آماده مىكردند، ايشان را بر روى برانكارد گذاشتند تا به اتاق عمل ببرند. مسوول تعاون آمد تا از اين رزمنده سوالاتى بپرسد.ولى چشمانش را بسته بود و جواب نمىداد و راحت خوابيده بود. همگى فكر كرديم شايد شهيد شده باشد. به دنبال آن بوديم كه مقدمات كار را جهت تست ضربان قلب و احتمالا انتقال وى به سردخانه آماده كيم . ناگهان ديديم كه چشمانش را باز كرد وبا يك متانت خاص گفت : برادر! ببخشيد كه جواب شما را ندادم ، چون فكر مى كردم اكر به اتاق عمل بروم شايد وقت زيادى طول بكشد ،نمازم قضا مىشود. آن موقع كه شما سوال كرديد مشغول خواندن نماز بودم !
در سال 1367 هنگام عقب نشينى نيروها و جمع آورى تسليحاتاز مناطق جنكى، گاهى جنگنده هاى عراقى از خط مرزى عبورمىكردند و در بعضى مناطق بمباران هايى انجام مىدادند. يك روز درسنگرى بوديم كه داخل آن مقدار زيادى مهمات بود. ناگهان اعلام شد جنگنده هاى عراقى هجوم آورده اند و ما از سنگرخارج شديم .
صدايى به گوش مىرسيد كه فرياد مىزد: حاجى را از سنگربياوريد بيرون.اما در همين لحظه بود كه جنگنده عراقى موشك هاى خود را پرتاب كرد و سنگر مورد اصابت قرار گرفت. ماسريع موضع گرفتيم كه مورد اصابت تركش ها قرار نگيريم . بعد ازچند لحظه كه وضعيت عادى شد به محل برگشتيم . يكى از نيروها گفت : برويد داخل سنگر نيمه ويران و حاجى را بيرون بياوريد. من به همراه يكى از دوستان، سينه خيز رفتيم داخل سنگر و با منظره ىعجيبى روبرو شديم كه جز معجزه ى الهى چيز ديگرى نبود!
حاجى در سنگرى كه مورد اصابت موشك قرار گرفته بود مشغول خواندن قرآن و نماز بود!
شهيد پيچك، هميشه براى ساير برادران گردان الگو بود. زخمى شده بود و خون زيادى از او مىرفت، امداد رسانى هم كم بود و بايد حتمآ به پادگان سرپل ذهاب مىرسيديم . وقت تنگ بود و وضعيت غلامعلى اورژانسى بود. با اين حال كمى برخاست و سرش را بالا آوردو نمازش را نيمه خوابيده خواند.اما قبل از آنكه به پادگان برسيم شهيد شد. همين امر دليل محكمى بود براى همه كه نماز را حتماسر وقت بجا آورند.
يكى از دوستان امير براى ما تعريف مى كرد: يك بار مأموريت مان طول كشيد و ما به نماز اول وقت نرسيديم . رفتم آثسپزخانه براى صرف غذا، اما از امير خبرى نبود. دنبالش گشتم او را كنار تانكر آب ديدم كه داشت وضو مىگرفت . بر چهره اش غبارى از غم نشسته بود و مى گفت : پناه بر خدا، خدايا! مرا ببخش كه توفيق خواندن نماز اول وقت را از دست دادم.
على اكبر در كنار هلىكوپتر جنگىاش ايستاده بود و خبرنگاران هر كدام به نوبت از او سؤال مىكردند. خبرنكارى از كشور يمن آمده بود، پرسيد: شما تا چه هنكام حاضريد بجنگيد؟
شهيد خنديد و گفت : ما براى خاك نمىجنگيم ، ما براى اسلام مىجنگيم تا هر وقت اسلام در خطر باشد.
اين را كه گفت به راه افتاد، خبرنگاران حيران ايستادند. شهيد آستين هايش را بالا زد، چند نفر به زبان هاى مختلف
پرسيدند: كجا؟ علىاكبر گفت : نماز! دارند اذان مىگويند.
عبدالحسين در بيمارستان مشهد بسترى بود و من هم نيز بسترى بودم . گه گاه به او سر مىزدم ، از ناحيه سر مجروح شده بود، حالش خوب نبود، يك شب نزديك اذان صبح مادرش سراسيمه نزد من آمد و گفت : عبد الحسين حالش هيچ خوب نيست . سريعا بالاى سرش رفتم ، او را به نرده هاى تختش بسته بودند كه به زمين پرتاب نشود. گاهى تكان هاى شديدى مىخورد و سپس بيهوش مى افتاد.
پزشك بالاى سرش آورديم ، با داروهاى آرام بخش تا حدودى آرام گرفت و بىهوش روى تخت افتاد. مدتى بعد ناگاه بلند شد و نشست و مرا صدا زد و گفت : «خاك تيمم بياور » مردد بودم بياورم يا نه ؟ چون بعيد مى دانستم وقت را درست تشخيص بدهد، به هر حال آوردم ، تيمم كرد، مهر خواست ، مهر را روى زانويش گذاشت ، تكبيره الاحرام بست ، با حالتى عجيب با خداى خود حرف مى زد، منتظر بودم سلام نماز را بدهد تا با او صحبت كنم ، قبول باشدى بگويم و از احوالش جويا شوم . نماز با تكبيره الاحرام شروع شد ولى با سلام تمام نشد، در نماز عشق عبدالحسين نزد معشوقش رفت و سلام نماز را در بهشت گفت .
نزديكى هاى غروب آفتاب ، مسير طولانى را به طور مخفيانه شناسايى كرده بوديم ، موقع غروب محمدعلى گفت : «مى خواهم نماز بخوانم ».
گفتم : ميان مواضع دشمن ممكن است هر لحظه شناسايى شده ، يا حتى اسير شويم ، ولى او بى اعتناء به حرف من مشغول وضو شد. با خودم فكر كردم كه اصلا جنگ ما به خاطر نماز است . همان جا پتو پهن كرديم و نماز را به محمدعلى اقتدا کرديم .
غروب بود، گوشه اى نشسته بودم و وصيت نامه ام را مى نوشتم . كنارم آمد و گفت : مرتضى چه احساسى دارى؟ من كه در آسمان خون مى بينم ، فردا چه خواهد شد؟ آهى كشيد و ادامه داد: من احساس خاصى دارم .
در جوابش چيزى نگفتم و فقط سكوت كردم . همان شب خواب ديدم كه به اتفاق او به سبزوار رفته ايم ، وقت
نماز بود و عده اى اصرار مى كردند كه يا به من يا به او اقتدا كنند. من از او خواستم كه بپذيرد امام جمامت شود، قبول کرد. نماز كه تمام شد، شيشه عطرش را درآورد و به همه تعارف كرد. بعد از آن سيدى به طرفش آمد، او را در آغوش گرفت و گفت : «خوش آمدى، با سجاده ات و شيشه عطرت ».
صبح عمليات خيبر شروع شد. از آب گذشتيم ، هلى كوپترهاى دشمن قايق ها را مى زدند، رضا ، آر پى چى مى زد، ولى نمى دانم چرا گلوله هايش عمل نمىكرد، شايد اين هم خواست خدا بود. با فرماندهى تماس گرفت و گفت : بچه ها پنج دقيقه وقت دارند و بعد از آن ديگر از بچه ها كسى باقى نمىماند، چه كنيم ؟دستور داده شد كه همگى اسير شوند.
رضا در حالى كه هنوز قدرت مقابله داشت ، در راستاى اطاعت از فرماندهى دست از نبرد کشيد و به بچه ها گفت : از اين لحظه به بعد هر كس مقاومت كند، كشته مىشود و شهيد به حساب نخواهد آمد، بعد خودش قامت بست و به نماز ايستاد و در حالى كه كلمات نماز را زمزمه مى كرد به ديدار خداوند شتافت وقتى به سراغش رفتم عطر جانماز در كنارش بود.
آن روز نماز صبح همه قضا شد. وقتى على را براى خواندن نماز قضا بيدار کردم و او متوجه موضوع شد، با ناراحتى ما را خطاب كرد كه چرا امروز خواب مانده ايد؟ هر چه دليل آورديم ، براى او قانع كننده نبود. از آن به بعد على شب ها در بسيج مى خوابيد و پس از آن كه نماز اول وقت را در مسجد مىخواند، به منزل برمىگشت تا مبادا مجددا نمازش قضا شود.
نيمه شبى براى شناسايى وارد خاك عراق شديم . محمدمهدى با دوربين مواضع عراقىها را عكسبردارى مى كرد. ناگهان ديدم در خودش فرو رفته است پس از مدتى سكوت ، گفت : « اذان مى گويند » با تعجب نگاهى به او كردم ، گفتم : «در اين بيابان دراندشت چه كسى اذان مى گويد؟» ولى او گفت « چرا، من صداى اذان را مى شنوم ». دريافتم كه سروش غيبى در گوش او اذان خوانده است .
اتومبيل را متوقف كرديم ، كمى آب از راديات ماشين گرفتيم ، با آبى كه كمتر از يك ليوان بود، سه نفرى وضو گرفتيم . آبى كه از دست محمدمهدى فرو مىريخت ، من از ميانه زمين و هوا قاپيدم و دوستمان نيز آب وضوى مرا.
تنها دوستش ،جوانى همسن و سال خودش بود. متوجه شده بوديم که شبها بسترش را ترک مى کند و ساعتها در سياهى شب گم مى شود . کنجکاو شديم . شبى مراقبش بوديم ، وقتى ديد همه خوابند ، آهسته سنگر را ترک کرد ، وضو ساخت و قرارگاه را در سکوت پشت سر گذاشت ، و بعد چون آهوى رميده اى در ميان کوه آن قدر دويد تا به مامن مورد نظرش رسيد . از دور او را مى پاييديم .
به نماز ايستاد و صدايش به مناجات بلند شد. آن چنان غرق در عوالم روحانى خود شده بود و زيبا با خدا حرف مى زد « يا نور يا قدوس » که احساس کرديم ريگهاى بيابان نيز با او هم صدا شده اند و به تسبيح مشغولند و ما که در کمين عارف نوجوانمان بوديم ، به سختى گريستيم .
يك ساعتى مانده بود به اذان صبح، جلسه تمام شد، آمديم گردان . قبل از جلسه همه رفته بوديم شناسايى. عبدالحسين طرف شير آب رفت و وضو گرفت ، بيشتر فشار كار روى او بود و احتمالا ازهمه ما خسته تر، اما بعد از اين كه وضو گرفت شروع به خواندن نماز كرد.
ما همه به سنگر رفتيم تا بخوابيم ، فكر نمىكرديم او حالى براى نماز شب داشته باشد، اما او نماز شب را خواند. اذان صبح همه را براى نماز بيدار كرد. «بلند شين نمازه»، بلند شديم ، پلك هايمان را به هم ماليديم ، چند لحظه طول كشيد، صورتش را نگاه كردم ، مثل هميشه مىخنديد، انگار ديشب هم نماز باحالى خوانده بود.
زير چشمانش گود افتاده بود و مادر، نگران به صورت جوانش مى نگريست دست هاى مجيد بى حال روى پتوى سبز رنگ بيمارستان افتاده بود. زلف پريشانش بوى همه جا را مى داد بوى باروت ، بوى حماسه ، نگاهى معصومانه و آرام به مادر مى كرد با اشاره آب خواست براى وضو، مادر رفت . و بعد از دقايقى برگشت ، ظرفى آب آورد، با كمك مادر وضو گرفت ، مادر براى بردن ظرف آب از اتاق خارج شد، وقتى د وباره برگشت مجيد صورتش خيس وضو بود و در ميان پتوى سبزبيمارستان شهادتين را گفت و به لقاء محبوب رسيد.
مدتها بود متوجه غيبت هاى نيمه شب مهدى شده بودم . شبى دوستم را بيدار کردم و گفتم : صبورى رفت،پاشو بريم ببينيم کجا مى ره. خواب آلود گفت : تو چكار دارى، بگير بخواب . پتو را به سرش كشيد و خوابيد. بلند شدم و پاورچين مسير حركت مهدى را گرفتم و رفتم ، از دور مى پاييدمش،رفت توى نخلستان ها و زير درختى به نماز ايستاد، لحظه اى بعد صداى گريه و ناله اش بلند شد، برگشتم ، شب بعد و شب هاى بعد هر چه انتظار كشيدم ، مهدى نرفت ، بالاخره كنجكاوى امانم را بريد گفتم : مهدى چرا سر پستت نمى روى؟ اخمى كرد و گفت : « تو اگر مى خواستى من سر پستم بروم آنجا را اشغال نمى كردى».
شرمنده سر به زير انداختم . يك سؤال در ذهنم شكل گرفت ، چطور فهميده بود؟
در هر وضع و موقعيت كه قرار مىگرفت ، سعى مى كرد خودش را به نماز جماعت برساند. عطاءا... پس از مدرسه به مغازه مى رفت و به پدرش كمك مى كرد، زمانى كه نزديك اذان مىشد سريعا مى گفت :
حاجى! مغازه را ببند، برويم مسجد كه به نماز جماعت برسيم . وقتى پدر به او مىگفت : قدرى صبر كن حالا مى رويم . مى گفت : فايده ندارد، الان شيطان است كه با اين حرف من و شما را گول مى زند. بياييد زودتر برويم به مسجد، قول مىدهم بعد از نماز هر كارى داشته باشيد انجام دهم .
يك روز در جزيره مجنون مشغول نماز جماعت بوديم . (به علت آتش سنكين دشمن معمولا نماز جماعت خوانده نمىشد، ولى يك روز ما يك نماز چهار نفرى خوانديم ).
در ركعت دوم هواپيماهاى دشمن كنار خاكريز ما را با موشك زد و مقدار زيادى خاك و لجن به روى بچه ها پاشيد و نماز هم از جماعت خود خارج و شكسته شد. ولى ما دوباره نماز جماعت برقرار كرديم و اين بار موفق شديم كه نماز را تمام كنيم و از اين بابت خد را شكر کرديم .
بهمن ماه سال 1360همراه 20نفر از دوستان رفتيم «چزابه» ، آنجا ما به سنگرسازى مشغول بوديم ، چرا كه احتمال حمله ى عراقى ها بسيار زياد بود.
در ميان ما برادر معلمى بود به نام مسعود طاهرى، وى داراى روحيه اى بسيار عالى بود. صورتى نورانى و اخلاقى حسنه داشت و هميشه در حال نماز و عبادت بود. يك روز به شوخى به او گفتم :
آقا مسعود! اين قدر نماز و دعا مى خوانى، نكنه مى خواهى خدا يك طناب برات بندازه پايين و تو را بكشه بالا پيش خودش.
ايشان با آن حالت معنوى خودش جواب داد:
ما كجا، خدا كجا؟ عاشقى بايد دو طرفه باشه . يه دست و پامىزنيم ، شايد خدا دلش رحم بياد و دست ما رو هم بگيره.
يك روز بعد از نماز مغرب و عشا، قرار شد كه در سنگرها نگهبانى بدهم . من و مسعود با هم از ساعت 12 تا 2بامداد در يك سنگر نگهبان بوديم . ناگهان مسعود از من حلاليت خواست و كفت : «فرد شهيد مىشوم ». و به دنبال حرف خود گفت :«فردا اول تير به قلب من مىخورد و بعد از چند قدم تيرى به سرم اصابت مىكند و آن ريسمانى را كه مىگفتى شايد خدا از روى رحمتش برايم بيندازد». فردا همانطور شد، در جلو چشمانم دو تير، يكى به قلب و يكى هم به سرش اصابت کرد و چند ماهى هم جنازه اش در چزابه (همانجايى كه نماز مىخواند) ماند تا بعدا او را آوردند.
من باورم نمىشد كه رابطه ى ايشان با خدا، آنقدر نزديك شده باشد كه به بركت آن نمازها و ارتباط ها، از نحوه ى شهادتش هم با خبر شده باشد.
در منطقه گيلانغرب ، منطقه اى بود به نام تنكاب . نوجوان بسيار مؤمن و با صفايى آنجا بود كه خيلى اهل تهجد و نماز شب بود و همچنين نسبت به رعايت حقوق نيروها و مراعات آن ، گذشت ، ايثار و فداكارى نسبت به آنها تلاش فراوان داشت . يكى از خصوصيات اين نوجوان اين بود كه وقتى براى نماز شب بيدار مىشد دلش مى خواست ديگر رزمندگان را هم بيدار كند تا از اين فيض بهره ببرند، او شيوه ى خوبى را براى اين كار انتخاب كرده بود. در نيمه ى شب ، نزديك اذان صبح گوشه اى از سنگر مى نشست و شروع مى كرد به تلاوت آيات قرآن كريم با صداى زيبا و آهسته . از آنجا كه نزديك اذان و وقت نماز بود و علاوه بر آن صداى دلنشينى هم داشت برادران ديگر هيچ اعتراضى نمىكردند و با كمال ميل از خواب برمىخاستند و نماز شب مىخواندند.
عمليات بدر بود، با يك فروند هلىكوپتر« شنوك » به جزيره ى مجنون رفتيم خيلى سريع و ضربتى، خمپاره اندازهاى 120 را مستقر كرده و از صبح تا حوالى غروب زير شديدترين آتش دشمن و با هدايت ديده بان ، روى تانكها و نفرات دشمن گلوله ريختيم . نزديك غروب ، دشمن عقب نشينى كرد. برادر «حسن نقشه چى» در نزديكى من ، داخل گودالى نشست و شروع به خواندن قرآن كرد. زير چشمى او را مى ديدم . مثل ابر بهارى اشك مىريخت ، حال و هوايى خاص ، و صورتى بسيار نورانى داشت . در حال گفتن اذان مغرب بودم . كه حسن داخل سنگر رفت ، تكبير نماز را گفت و ركعت اول را به پايان رسانيد. گلوله اى در دو مترى ما به زمين خورد، از ميان دود و باروت يكى از بچه ها مرا صدا كرد در حالى كه موج مرا گرفته بود به سرعت خود را به داخل سنگر رساندم ، بدن حسن كاملا سالم و گرم بود، فقط تركش رندى به قلب او اصابت کرده بود. صورتى نيكو و نورانى داشت بوسه اى از سر حسرت به او زده و به حال او غبطه خوردم . آمبولانس آمد و او را از پيش ما برد، ولى يادش براى هميشه در دلها باقى ماند.
در عمليات رمضان در يك روز گرم و آفتابى در منطقه ى جنوب و اطراف پاسكاه زيد، ساعت 21، دستور عمليات و پيشروى داده شد، همه ى رزمندگان ، با تكاپوى زياد، مشغول انجام وظايف خود بودند و فقط به پيشروى در عمق محورهاى عمليات مى انديشيدند.
ميادين مين ، به سرعت پاكسازى مىشد. حمل مهمات و تغذيه با احتياط غير قابل وصفى با چراغ هاى خاموش و زيرمنورهاى دشمن صورت مىگرفت . ساعاتى از نيمه شب گذشته بود كه به پشت يك ميدان مين عجيب و غريب رسيديم ، برادران تخريب توانسته بودند بخشى از آن را براى عبور خودرو و رزمندگان ، پاكسازى و نواركشى كنند. ما هم كه در يك آمبولانس بوديم ، مجبور بوديم با احتياط كامل و با آهستگى عبور كنيم . يكى از رزمندگان در جلوى ماشين پياده حركت مى كرد و مسير را نشان مىداد. چرخ سمت راست بر اثر برخورد با مين ضد نفر، تركيد و خودرو متوقف شد.
هر لحظه امكان داشت خمپاره اى بر روى ماشين ما فرود بيايد و به همين دليل وحشت كرده بوديم .
به دليل كم عرض بودن جاده ، امكان جك زدن نيز نبود. چند دقيقه اى نگذشته بود كه در تاريكى صداى ضعيف موتورسيكلتى به گوش ما رسيد. هنگامى كه به ما رسيدند، بلافاصله مشغول مين يابى در محل و تعويض چرخ خودرو شدند.
در همين حال ديديم كه يك نفر از آنها مشغول جهت يابى است و با قطب نما دنبال قبله مىگردد. «وقت نماز صبح شده بود». چگونه مىشد در زير آن آتش گلوله ها، جاى امنى براى نماز پيدا كرد؟!
امكان تجديد وضو نبود. آن دو تخريبچى در انتهاى نماز خود بودند و عملشان همه ى بينندگان را به شوق معنوى وا مىداشت . من هم با تمام وجود خاكى خود، در مقابل خداوند ايستادم . زير منورها و تيرهاى رسام ، صداى خودم را نمىشنيدم . نماز را سلام دادم . رو به قبله ايستادم تا به حضرت امام حسين (ع ) عرض ادب كنم كه موج انفجار مرا زمين گير كرد. نماز صبح در ميدان مين ، در كنار چند مجروح به همراه آماج گلوله هاى دشمن عجب حال و هوايى داشت كه هنوز بعد از21سال غبطه لحظه اى از آن را مىخورم .
شب عمليات رمضان نزديكىهاى پاسكاه زيد بوديم . عمليات حدود بيست كيلومتر پياده روى داشت . بايد براى نماز از قبل وضو مىداشتيم چرا كه شايد مجبور مىشديم نماز را در حال حركت بخوانيم .
خمپاره اى نزديك مان منفجر شد. همه در حال وضو گرفتن بوديم . تركشى خورد به سر يكى از بچه ها كه داشت مسح سر مى کشيد با خونسردى و لبخندى بر لب . خون از سرش جوشيد و با آب وضوى صورتش آميخت . اما خنده هنوز روى صورتش بود .
يك برادر وظيفه داشتم كه خيلى به نماز مقيد نبود و مخصوصا مواقعى كه وضعيت قرمز و خطرناك مى شد، به طور كامل از نماز خواندن خوددارى مىكرد. احتمالا عامل اصلى آن ترس بود و مى خواست بيشتر با بقيه نيروها باشد. يك شب در يك كانال بوديم تا اين كه آتش بسيار سنگينى از طرف دشمن ريخته شد. تا نزديكى هاى صبح مشغول نبرد بوديم و در گرما گرم جنگ صداى اذان پخش شد. كانال ما به نمازخانه بسيار نزديك بود. من به همراه چند نفر ديگر نماز خوانديم . تا سرانجام اغلب نيروهايى كه آن جا بودند نماز را در نمازخانه خواندند. آن سرباز آن شب با ما بود و وقتى ديد كه اين نيروها چه طور تا صبح مبارزه كرده اند و هنگام اذان به نمازخانه مى روند گفت : من واقعا تعجب مىكنم كه با اين همه تركش و خمپاره حتى يك نفر از شما بابت نماز خواندنتان آسيب نديديد.ا
با مشاهده ى اين صحنه ها و درك اين مطلب كه نماز خواندن با توكل بر خدا هيچ خطرى ندارد، كم كم به جمع نمازگزان پيوست واز انسان هاى، مقيد نسبت به نماز شد.
در منطقه ى عمومى مهران ، در مكانى مستقر بوديم كه در نزديكى ما خانه هاى خالى و قديمى وجود داشت . به علت گرماى هوا، در بيرون ساختمان ها و چادرهايمان مى خوابيديم و گاهى هم بر روى پشت بام شب را به صبح مىرسانديم . شب ها شهيد احمد رضايى با مشقت بسيار، مسافت زيادى را طى مىكرد تا به وضوخانه برسد و بعد از وضو مىرفت و در آن ساختمان هاى متروكه مشغول نماز مى شد. چون محل پرتى بود و بدون جلب توجه به هيچ مسأله اى و هيچ فردى مخلصانه عبادت مى كرد.
يك شب رفتيم رزم شبانه و از اواسط شب تا حدود ساعت سه صبح مشغول راهپيمايى و تمرين بوديم . ولى بعد از بازكشت هم اين شهيد گرامى نماز شب را ترك نكرد و نه تنها نماز شب خواند، بلكه تا صبح بيدار بود و بعد از اين همه سختى در ساعت شش و پانزده دقيقه خوابيد.
يك روحانى در گروهان ما بود. او هميشه اصرار داشت در يك نقطه ى خاص عبادت كند و به همين دليل گوشه اى را انتخاب كرده بود و در آن جا نماز مىخواند و قرآن تلاوت مىكرد.
يكى از دوستان مى گفت يك شب به او گفتم : چرا شما هميشه همين جا نماز مى خوانيد و در همين مكان مى مانيد؟! او قرآن را با احترام بست و با تبسمى مليح پاسخ مرا داد. من چند قدمى از او دور شدم و بعد از چند لحظه خمپاره اى دقيقا در آن محل خورد و او در محل نيايش و تلاوت قرآن خود به شهادت رسيد!
شايد او مى دانسته كه اين مكان محل عروج اوست كه آن قدر مقيد به عبادت در آن محل بود.
يك روز شهيد «شيخ اكبر آمبرين » در مسجد جامع خرمشهر مشغول نماز بود. خمپاره اى به نزديكى ما اصابت كرد، ولى او به نمازش ادامه داد!
بعد از نماز وقتى به او اعتراض كرديم كه چرا نماز را قطع نكردى و نشكستى، گفت:اصلا من متوجه نشدم كه خمپاره اى در اين نزديكى ها فرود آمده است !
نيمه هاى شب بود که از سنگر کمين برمى گشتيم . از پشت يکى از خاکريزها صداى ناله پرسوزى شنيديم.طاقت نياورديم ، رفتيم نزديکتر، در تاريکى شب با خداى خودشان راز و نياز مى کردند .
چشم ، چشم را نمى ديد . نزديکتر شديم . به حالت سجده بودند و شور و حال عجيبى داشتند . متوجه حضور ما نشدند . بى اختيار پشت سرشان زانو زديم و با ناله محزونشان همنوا شديم .کارشان که تمام شد متوجه ما شدند.
پرسيديم :« چرا اين همه راه طولانى را پياده آمده و اين گوشه بيابان نشسته ايد و راز و نياز مى کنيد ؟!»
گفتند :« اينجا سال گذشته سنگرمان بود . خمپاره اى آمد و خرابش کرد . چند نفر از بهترين دوستانمان همين جا شهيد شدند. ما نيز به ياد آنها اينجا جمع شده ايم .»
قبل از عمليات خيبر در گردان زرهى در جبهه حضور داشتم . واحد تبليغات ما دو تا چادر تهيه كرده بود و آن را به نام مسجد امام حسين (ع ) مىشاختيم .
قرار شد اول ، حفاظت دو چادر را تأمين كنيم و بعد آن جا نماز جماعت برپا كنيم . تقريبا اندازه ى قد يك انسان دور تا دور چادرها را كيسه چيديم تا از تركش در امان باشد.
يك روز در حال خواندن نماز ظهر بوديم كه هواپيماى دشمن وارد منطقه ى ما شد و صداى پدافندهاى خودى فضا را پركرد، ولى ما نماز را ادامه داديم . بعد از چند لحظه بمباران خوشه اى آغاز شد و تعدادى از آنها هم در نزديك چادر ما فرود آمد ولى هيچ كس نماز را ترك نکرد! بعد ازنماز كه چادر را بررسى كرديم ، ديديم حتى چند جاى چادر هم سوراخ شده، ولى نمازگزاران آسيبى نديده اند.
سال 1361 قبل از عمليات محرم بود كه رزمندگان خود را براى عمليات آماده مىكردند. من نيز در تيپ 17 على بن ابيطالب (ع) بودم . در آن روزها در كارخانه ى «سپنتا» مستقر شده بوديم . رزمنده ها در محوطه كارخانه چادر زده بودند، اما سالن بزرگى وجود داشت كه معمولا نماز جماعت در داخل آن برگزار مىشد.
گاهى وقتها بعد از نيمه هاى شب كه از خواب بيدار مىشدى، وقتى نگاهت به داخل سالن مىافتاد، ابتدا فكر مىكردى نماز جماعت داخل سالن برگزار مىشود، اما بعدا به خود مىآمدى كه اكنون وقت هيچ كدام از نمازهاى يوميه نيست . بلكه همه در حال نماز شب هستد! به هر قسمت سالن كه چشمت مىافتاد شاهد راز و نياز بسيجيان و رزمندگانى بودى كه غرق در معشوق خويش بودند. آيا آنها از خداى خود مقام و موقعيت مىخواستند؟ آيا دنبال مال دنيا بودند؟ آيا...؟!
آنها طورى راز و نياز مىكردند كه گويى عزيزترين شخص خود را از دست داده اند. اما همين عاشقان در صحنه هاى نبرد وقتى زمان موعود فرامى رسيد ، شبانگاه ، بر قلب دشمن مى زدند و با قدرت ، ايمان ، دشمن را به زانو درمىآوردند.
اين قدرت و انگيزه چيزى نبود، مگر اثرات همان مناجات هاى شبانه و همان رابطه ى بين عبد و معبود.
شهيد توفيقى يكى از بچه هاى باصفا و قديمى جبهه ، مسئول مخابران گردان حمزه بود. چند روز قبل ازعمليات والفجر هشت ، رزم شبانه داشتيم . رزم خيلى سنگينى بود. بعد از يك سرى بد و بايست ها و ستون كشى ها، بچه ها را روانه چادرهايشان کردند. بعد از اينكه بچه ها خوابيدند، بعد مدتى نيروها را از چادرها بيرون كشيدند.
اين دفعه ، بچه ها را كلى راه بردند. فشار سنگينى وارد کردند، تا نيروها براى عمليات آماده باشند. وقتى داشتيم به سمت چادرها برمىگشتيم ، ديدم «سيداصغر» مسيرش را عوض کرد و ستون را سپرد دست يکى از بچه ها. آن موقع توجهى به اين قضيه نکردم . موقع اذان صبح که آمدم براى نماز، «سيد اصغر» را ديدم که هنوز داشت مناجات مى کرد .
با آن همه پياده روى و ستون كشى شب قبل كه رمق بچه ها را گرفته بود، اما نماز شبش ترک نشده بود و تا اذان صبح با خداى خودش راز و نياز کرده بود.
در عمليات فتح المبين بود كه ما به عنوان نيروى تأمين جهت جلوگيرى از دور خوردن ، توسط نيروهاى دشمن در حال خدمت بوديم . عمليات تا ظهر ادامه داشت . ما در عقب تانك بوديم . چون فرصت نداشتيم و موقعيت هم طورى نبود كه بتوان نماز را در روى زمين خواند، با همان خاكى كه بر روى سطح بيرونى جمع شده بود تيمم كرديم و مشغول نماز شديم .
پوتين ، كلاه خود، و تجهيزات همراهمان بود. هم چنان تانك هم در حال حركت بود و حتى گاهى شليك مىكرد، و در بعضى موارد به ناچار در جاده مىپيچيد. من با زحمت و مشقت فراوان ، جهت قبله را حفظ مىكردم و مواظب بودم رويم از قبله برنگردد. به هر حال آن روز، نماز را بر روى تانك در حال آتش ريختن و حركت خوانديم .
چند شبى بود كه نيمه هاى شب از خواب بيدار مىشدم ، ولى حال اين را كه برخيزم و نماز شب بخوانم نداشتم . در واقع توفيق نداشتم . كوهستانى بودن منطقه ، و اين كه روى زمين برف نشسته بود و فاصله ى زياد آبا با ما، سرما و ترس نيز در نخواندن نماز شب من مؤثر بود.
يك روز يكى از رزمنده هاى خيلى با حال را ديدم و قضيه محروم شدن از فيض نماز شب را به او گفتم . او گفت : «تو بايد دو كار اساسى انجام بدهى تا بتوانى نماز شب خوان شوى. اول اين كه نمازهاى واجب رادر اول وقت به جا آورى و دوم اين كه از خدا توفيق بخواهى ».
اين خاطره مربوط مىشود به خرداد ماه سال 1360، در آن ايام به همراه دو نفر ديگراز برادران به عنوان مسئولان دسته هاى يك گروهان در خدمت جنگ و انقلاب بوديم . محل استقرار ما «شهرک دارخوين » بود. در واقع اين محل ، مقرى بود جهت استراحت و تجهيز نيروها.
به طور كلى در بين نيروها، هميشه افراد شوخ طبع وجود داشتند كه اتفاقا يكى از اين فرماندهان دسته ها، داراى همين ويژگى و روحيه بسيار خوب بود. اسم كوچكش را به خاطر ندارم ، شهيد «پرهازى» در بسيارى مواقع ديده مىشد كه با ديگر رزمنده ها يك جا جمعند و مشغول صحبت هستند. اغلب صحبت هايشان با خنده نيز همراه بود.
يک روز صبح، تازه صداى اذان به گوش مى رسيد كه من از خواب بيدارشدم . ابتدا رفتم سراغ بچه هاى دسته ى شهيد «پرهازى » تا آنها را براى نماز بيدار كنم . تعدادى را صدا كردم و عده اى هم خودشان بيدار شده بودند و يا اين كه با اين سر و صدا از خواب بيدار شدند. از قيافه هايشان معلوم بود كه سئوالى دارند، و در واقع همه متعجب بودند. بلافاصله بعد از چند لحظه خودشان به حرف آمدند كه ما يک بار نماز صبح خوانده ايم ، كه البته خودشان فهميدند چه خبر است .
بله شهيدبزرگوار «پرهازي» نزديک ساعت دو بامداد، بچه ها را براى نماز صبح بيدار کرده بود و چون همگى خسته بودند، متوجه ساعت هم نشده بودند. دو رکعت نماز صبح خوانده و خوابيده بودند.
ولى چاره اى نبود. همگى بلافاصله بيدارشدند و وضو گرفتند و مشغول نماز صبح واقعى شد ند.
شهيد زين الدين به نماز اول وقت بسيار اهميت مىداد، ايشان در هر وضعيت و در هر منطقه اى كه بود به محض رسيدن وقت نماز، براى اداى فرضيه نماز مهيا مىشد.
در منطقه سرد شت تردد داشتيم ، در حالى كه جاده ها و محورها از لحاظ امنيتى تضمينى نداشت و از جهت فعاليت گروهك هاى ضد انقلاب بسيار آلوده بود. موقع نماز شد، ايشان در همين اوضاى سريع ماشين را نگه داشت و كنار جاده به نماز ايستاد.
پس از شهادتش ، يكى از برادران در عالم رؤيا او را ديد كه مشغول زيارت خانه ى خداست ، وعده اى هم دنبالش بودند، پرسيده بود: «شما اينجا چه كاره ايد؟!» گفته بود: «به خاطر آن نمازهاى اول وقتى كه خوانده ام ، در اينجا فرماندهى اينها را به من واگذار كرده اند ».
يكى از دوستان مى گفت : در اردوگاهى كه به سر ميبردند آزاده اى زرتشتى بود كه هميشه در حركت ها و اعتراضات مختلف ايشان را همراهى مى كرد وى مى گفت : يك روز صبح مى خواستيم نماز بخوانيم ديديم كه او هم به صف نمازگزاران پيوست ! تعجب كرديم و از او علت را جويا شديم .
گفت :« ديشب خواب ديدم حضرت امام (ره) به خانه ما آمدند و كنار ديگر افراد خانواده نشستند پس از مدتى فرمودند بلند شو نماز بخوان ! نگاهى به پدر و ديگر افراد خانواده كردم كه چه كنم يا چطور جواب حضرت امام (ره) را بدهم ؟!
در همين هنگام ناگهان پدرم گفت : بلند شو پسرم اطاعت از فرمايش حضرت امام واجب است . بعد از آن پدرم نيز به همراه حضرت امام بلند شد و جهت گرفتن وضو كنار حوض رفت . وقتى از خواب برخواستم اين موضوع را با برادر روحانى اردوگاه در ميان گذاشتم ايشان به من پيشنهاد كردند كه مسلمان شوم و من هم امروز شهادتين را خوانده و مسلمان شده ام بعد از چند وقت آن برادر مسلمان بر اثر بيمارى در اردوگاه به درجه رفيع شهادت نايل شد.