كجروىها تأخير نيفتاد، و مثلاً قوم لوط را در همين دنيا به كلى از بين برد؟ و چـرا بــه حكـم « وَ لَـوْلا كَـلِمَةٌ سَـبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ !» عذابشــان را بــه قيامــت نينداخــت.
در پاسخ اين سؤال مىگوييم منشأ هلاك كردن قوم لوط صرف كفر و معصيت و خلاصه اختلاف در امر دين نبود، تا يك قضاى خدا اقتضاى هلاكت و يك قضاى ديگر خدا اقتضاى مهلتشان را داشته باشد و به حكم قضاى دومى مهلتشان دهد و هلاكشان نكند بلكه منشأ اين هلاكت يك قضاى سومى بود از خدا كه آيه: « وَ لِكُلِّ اُمَّةٍ رَسُولٌ فَاِذا جــآءَ رَسُولُهُــمْ قُضِــىَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَ هُــمْ لا يُظْلَمُــونَ !» (47 / يونس) به اين اشــاره نموده است.
و سخــن كوتاه آيــه: « وَ لَوْلا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِىَ بَيْنَهُمْ !» اشاره به اين دارد كه اختلاف مردم در كتاب محل تلاقــى دو قضاى رانــده شده است، كه يكــى اقتضا دارد ميان مــردم در آنچه اختــلاف مىكنند حكم كند (طرفداران باطل را نابود سازد،) و يكــى ديگــر اقتضــا دارد كه هر دو طرف را مهلــت دهــد و تا روز قيامــت كيفرشــان نكند، نتيجه اين تلاقـى هم اين اســت كه كيفــر اهل باطــل تا فرا رسيــدن قيامت تأخيــر نيفتـد.(1)
1- الميزان ج 21، ص 74.