کودک پیش دبستان

کودک پيش دبستان: ازخط خطي کردن تا نوشتن جمله‌ها!

سوزان نيومن
کودکان دردوران پيش از دبستان، همان قدر که وانمود مي کنند مي تواننند بخوانند، به نوشتن هم وانمود مي کنند. آن ها اغلب نوشتن را با گذاشتن علامت هايي روي کاغذ آغاز مي کنند. آن ها اين علامت ها را نوشته مي نامند. آن ها با خط خطي کردن کاغذ به شکل يک فهرست، کشيدن خطوط و دايره و پرکردن صفحات با علامت هاي مختلف، طرح هايي مي کشند و آن را يکداستان مي نامند.
در مهدکودک به تدريج اشکال هدف دارتر و شبيه تر به حروف واقعي مي شوند و کمتر اتفاقي هستند. درپايان يک سال آموزشي در مهدکودک، بسياري از کودکان مي توانند اسم خود و جمله هاي ساده اي مانند "دوستت دارم" را بنويسند.
بچه ها بيشتر از علامت هاي نوشتاري در بازي هاي خيالي شان استفاده مي کنند. آن ها وانمود به نوشتن برگه جريمه، نسخه پزشکي، صورت حساب خريد، پيغام هاي تلفني و سفارش غذا مي کنند. آن ها شيوه هاي رسمي و شکل هاي مختلف حروف در نوشتن را از راه بازي و جستجو و کشف کردن با شکل هاي ابداعي خودشان تجربه مي کنند. بسياري از اين نشانه هاي ابتکاري درنظر ما بي معني اند، اما اين نوع تجربه نوشتن دراين سن مناسب است. شما ممکن است بيشتر به آن چه کودک تان تلاش مي کند بنويسند توجه کنيد تا شيوه نوشتن کودک. درصورتي که ميل وانگيزه براي نوشتن دراين سن بسيار مهم تر است از درست و کامل نوشتن واژه ها.
گاهي نقاشي و خط خطي کردن يا به اصطلاح "سياه کردن کاغذ" درسن پيش ازدبستاني عادي است. کودکان پيش دبستاني، نقاشي هايي را مي کشند و يک يا چند حرف الفبا يا شکل هايي شبيه به حروف الفبا را هم در کنار آن ها مي کشند. شايد آن ها از نقاشي در تلاش شان براي تجربه نوشتن حروف الفبا استفاده مي کنند، که نقاشي کردن، ساده تر و آشنا تر از نوشتن است. کودکان آزادانه و از راه بازي، ترکيبي ازتصاوير، اشکال و واژه ها را براي تجربه نوشتن به کار مي برند. براي تقويت مهارت نوشتن درکودک تان مي توانيد از او بخواهيد داستانش را براي شما تعريف کند. به او اجازه دهيد تا منظور خود را از تصاوير و علامت ها بيان کند. مي توانيد گاهي با نوشتن جمله هايي کوتاه در يادآوري قصه اش به اوکمک کنيد.
بچه ها در مهدکودک و سال اول دبستان، از رسم الخط هاي ابتکاري زيادي استفاده مي کنند. آن ها ممکن است بنويسند "خاهر" به جاي "خواهر" يا "سابون" به جاي "صابون". پدر و مادرها نيز بسيار نگرانند که اگر آن ها به همين روند ادامه دهند هرگز طرز درست نوشتن واژه ها را نمي آموزند. درحالي که اين نوع نوشتن روشي مفيد وارزشمند براي يادگيري است. آن ها حروف جايگزين صداها را به طور اتفاقي انتخاب نمي کنند، بلکه براي يافتن حروفي که ارتباط معني داري براي خودشان دارد، فکر مي کنند و زمان زيادي را هم صرف مي کنند. به اين ترتيب، شما مي توانيد از نوشته هاي کودک تان دريابيد که او چه صداهايي را بهتر مي شنود و چه صداهايي را نمي شنود. با شمرده گفتن واژه ها به او در آشنا شدن با حروف و صداهاي جديد کمک کنيد.
راه هاي بسياري وجود دارند که مي توانيد به کودک تان در علاقه مند شدن به نوشتن کمک کنيد. برخي از آن ها را اين جا مي يابيد:
هرجا مي رويد کاغذ و مداد رنگي هم به همراه داشته باشيد.
با هم داستان بخوانيد و براي آن پايان جديدي بنويسيد.
مي توانيد با هم نامه اي به نويسنده مورد علاقه تان بنويسيد.
کودکان براي رشد مهارت نوشتن، بايد هم خودشان مطالبي رابنويسند و هم ازديگران کمک بگيرند. آن ها بايد بين اين دو فعاليت تعادلي برقرار کنند. با تشويق به آن ها انگيزه بدهيد والبته در يک ارتباط ظريف، کمترين دخالت ممکن را بکنيد و اجازه دهيد کودک راه خودش را براي يادگيري دنبال کند. به عقيده ي آني هاس دايسن، استاد ومحقق دانشگاه ايلينويز، هدف ما راهنمايي کودکان است و نه سرکوب استعداد و صداي آن ها.
برگردان:
زهرا جوادي
منبع:
http://www2.scholastic.com/browse/article.jsp?id=11273