آموزه هاي اخلاقي
نكات اخلاقى (1)
* اعمال همه ما را در هفته دوبار به محضر حضرت بقية اللَّه عليه السلام عرضه مى دارند و حضرت با دقت، آنها را نگاه مى كند و اگر خلاف اخلاقى پيدا شد، ناراحت مى شود. مرحوم شهيد مدنى در اين باره مى گفت: وقتى آقا اعمال ما را مى بيند كه در آن گناه است، اشك مى ريزد. اميدواريم ما از جمله كسانى باشيم كه هر وقت امام عصرعليه السلام پرونده اعمال ما را مى بيند، خوشحال باشد.
* درسى بخوانيد كه ملكوت را ببينيد! علمى را بطلبيد كه به دل، نور است. طلبه اى كه لقمه حرام در معده او وارد شود و يا بفهمد مشتبه است و بگيرد و بخورد، هيچ گاه نمى تواند مقامى را حيازت كند. اينجا جايگاه كمال و علم است و راهى است كه خدا اين گونه انتخاب كرده است. هر كس غير از اين را مى خواهد، بگذرد و به دنبال كارهاى دنيوى برود.
* بسيار مقتضى است مسلمين جهان اعم از روحانيين محترم و فرهنگيان كرام و طبقات اصناف و كارگران متدين، همگى به نوبه خود قدمى در راه حفظ و تبليغ دين خويش، بردارند. هر فردى از مسلمانها آنچه را از احكام الهى فرا گرفته، واجب اكيد است در موقع مقتضى به افراد غير مطلع، ابلاغ كند و اين تكليف خطير، به نام مسئله ارشاد جاهل ناميده مى شود.
* چه خوب است منابر گويندگان، جُنگى باشد مملو از احكام الهى و مسائل اصول دين و فروع آن و بحثهاى اخلاقى و پندهاى تنبيهى و سرگذشت انبيا و اوصيا و شواهد علمى و استدلالى و مثالهاى زنده و روشن و ترساندن مردم از عذاب الهى و تطميع به رحمت ايزدى و بالاخره باغى پر از ميوه هاى گوناگون و موزه اى مملو از اجناس پرقيمت.
* انسان عاقل، كمالات خود را مى سنجد و همانند آنكه وزن بدن خويش را مى فهمد، مقدار عقل و معلومات خود را نيز تشخيص مى دهد و از حدود خود تجاوز نمى كند... و ابدا در اين مقام نيست كه خود را در ميزان، بيش تر از واقعيت ثابت، ارائه دهد يا بيش تر از حد واقعى، براى خويش ارزش قائل شود. كسى كه مى خواهد متصدى منصب وعظ شده و هدايت عده اى را به عهده بگيرد، بايد بهره وافى از اصول و فروع و علوم ادبيات و تفسير و اخبار و سيره پيامبر گرامى صلى الله عليه وآله و ساير پيغمبران و ائمه معصومين عليهم السلام و عده اى ديگر از علوم مربوط را داشته باشد؛ و لازم تر از همه اينكه بايد تا حدودى در اخلاقيات و كمالات نفسانى و تصفيه روح و باطن، تجربه ديده... و جمال انسانيت را از آلايش صفات زشت و ناپسند، پاكيزه و منزه نمايد، آن گاه به اصلاح ديگران بپردازد.
* توصيه به رعايت اخلاص در نماز مى كنم؛ از اول تا آخر نماز بكوشيد كه توجه تان به خدا باشد و هر چه كه مى توانيد نماز را كامل كنيد تا روح تان سيراب شود.
* اگر طلاب محترم و عالم روحانى در شبانه روز، پنجاه و يك ركعت نماز نخوانند و به هفده ركعت قناعت كنند، پس اين مستحبات و نوافلى كه تا امروز در كتابها نوشته شده، براى چيست و چه كسى بايد به آنها عمل كند؟!
* انسان موجود مركبى از ساعات، ايام، شهور و سنوات است. هر ساعتى كه مى گذرد يك مقدار از وجودش كم مى شود، مانند يك بطرى پر از مايع است كه قطره قطره از او كاسته مى گردد و هر قطره اى كه از او بريزد، همان اندازه از مايع كم مى شود. بنابراين اگر مى خواهيد افتخار سربازى امام زمان عليه السلام را پيدا كنيد و يك روزى شيخ مفيد و شيخ طوسى شويد، از حالا بايد بفهميد وقتتان چيست و در اين زمينه سه نكته را مهم شمرده و لحاظ كنيد.
اول: هدف، اينكه براى چه آمده ايم و هدف چيست؟
دوم: حركت به سوى هدف و كوشش براى رسيدن به آن.
سوم: تهيه شرايط وصول به هدف.
1. حوزه يك دانشگاه خاصى براى يك هدف مخصوص است. هدف ما از آمدن در اين حوزه خليفة اللَّه شدن است.
2. گاهى با خودت خلوت كرده و كتاب نفس خود را باز كن و دقيق تر از مطالب مشكل مكاسب و كفايه، آن را مطالعه كن. يك وقت مى بينى سرتا پا غلط است! به راحتى دروغ گفته مى شود! هر حرفى را مى زنى! هر غذايى را مى خورى و به هر خانه اى كه دعوتت كردند مى روى و...! وقتى بيدار مى شوى، مى بينى عجب نفس بدى تربيت كرده اى!
3. در وجود انسان بذر همه صفات حسنه پاشيده شده و همه فضايل در انسان هست و بايد آنها را كشف كرده و در وجود خود تربيت نمايد.
*... مى گويند: در اين زمانه نمى شود آدم، راستگو باشد و دروغ نگويد! در صورتى كه اين قبيل حرفها بيهوده است. كارى كه براى خدا باشد، زمان و مكان ندارد، زمان و مكان را شياطين جنى و انسى ياد داده اند. احكام الهيه جنبه عقلى دارد و جنبه عقلى هم تخصيص بردار نيست، مثلا جسمى كه داراى ابعاد ثلاثه است، طول و عرض و عمق دارد، اگر بگوييم: اين قديم بوده حالا اين طورى نيست، حرف غلطى است... . 1
ادامه دارد...
پي نوشت:
1) افق حوزه، 19/4/87، ش 195.
منبع: ماهنامه اطلاع رساني، پژوهشي، آموزشي مبلغان شماره107.