ترجمه تفسیر المیزان

سید محمدحسین طباطبایی؛ ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی

جلد 7 -صفحه : 546/ 377
نمايش فراداده

فرمود: يكى به وجود كتاب‏هاى آسمانى مورد اتفاق و مورد اعتراف خصم و ديگر بوجود تعاليم الهيى كه در ميان خود آنان جريان دارد، و اين تعاليم زائيده افكار بشرى نيست.

بيان اينكه در آيه:" قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ ..." كه در آن به نزول تورات بر موسى احتجاج شده، رسول خدا (ص) مامور به سؤال از يهود شده نه از مشركين‏

" قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‏ نُوراً وَ هُدىً لِلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَراطِيسَ تُبْدُونَها وَ تُخْفُونَ كَثِيراً" كلمه" تجعلونه" در قرائت معروف به صيغه خطاب است و قهرا مخاطبين آن يهوديها خواهند بود، و اما بنا بر قرائتى كه آن را به صيغه غيبت" يجعلونه" و با ياء قرائت كرده فاعل آن همان كسانى خواهند بود كه در جمله" قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ ..." رسول خدا مامور شده از ايشان آن سؤال را بكند و ايشان چنان كه گفته‏اند همان يهوديها و يا مشركين عربند.

" قراطيس" جمع" قرطاس" و به معناى كاغذ است. و مقصود از اينكه فرمود:

" تَجْعَلُونَهُ قَراطِيسَ- آن را كاغذها قرار مى‏دهيد" و يا" يجعلونه قراطيس- آن را كاغذها قرار مى‏دهند" يا اين است كه آن كتاب را در كاغذها مى‏نويسند و خلاصه استنساخ مى‏كنند و يا اينكه آن را روى هم رفته كاغذها و نوشته‏هاى آنها قرار مى‏دهيد. پس چنان كه الفاظى را كه كتابت به آن دلالت دارد كتاب مى‏نامند نامه‏ها و كاغذها را هم كتاب مى‏نامند.

جمله" قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتابَ الَّذِي جاءَ بِهِ مُوسى‏" جواب از حرفى است كه قرآن كريم در جمله" إِذْ قالُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‏ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‏ءٍ" از ايشان حكايت كرده، گر چه در اين آيه كه متضمن حكايت قول كفار و جواب از گفته ايشان است اسمى از گويندگان آن حرف برده نشده و ليكن خصوصياتى كه در جواب هست ترديدى براى انسان باقى نمى‏گذارد در اينكه مخاطبين در جواب يهوديها هستند، و قهرا گويندگان جمله" ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‏ بَشَرٍ مِنْ شَيْ‏ءٍ" نيز يهوديها خواهند بود، براى اينكه خداى تعالى در جواب از اشكال مزبور كتاب موسى (ع) را به رخ آنان مى‏كشد، و معلوم است كه ايشان جز يهوديها نيستند، براى اينكه مشركين عرب كتاب موسى (ع) را كتابى آسمانى نمى‏دانستند تا خداوند به آن استناد جسته و تمسك كند، پس قطعا احتمال اينكه مخاطبين در آيه مشركين عرب باشند احتمال صحيحى نيست. علاوه بر اين آيه شريفه مخاطبين را مذمت مى‏كند به اينكه تورات را كاغذ قرار داده بعضى از آن را اظهار و بيشترش را پنهان مى‏دارند و اين بطورى كه از آيات ديگر نيز استفاده مى‏شود از خصايص يهود است و جز بر يهود تطبيق نمى‏كند.

از اين هم گذشته جمله بعد از جمله مورد بحث كه مى‏فرمايد:" وَ عُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَ لا آباؤُكُمْ" معناى ساده‏اش با اينكه مخاطب آن مشركين و يا مسلمين باشند جور نمى‏آيد، و به زودى نيز خواهد آمد كه آيه جز بر يهود تطبيق نمى‏كند.