زكات را يادآورى كرد، براى اين بود كه اين دو تكليف در ميان تكاليف راجع به خدا و خلق به منزله ركن است، و جمله" وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ" انفاذ ولايت آن جناب است در قضاء و در حكومت.
و جمله" لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ" تعليل براى امر است به مصلحتى كه در مامور به هست، و معناى آن به طورى كه از سياق بر مىآيد اين است كه خدا و رسول را اطاعت كنيد، كه در اين دو اطاعت اميد آن هست كه رحمت الهى شامل شما شود، و خدا وعده خود را درباره شما انجاز كند، و يا انجاز آن را زودتر كند، چون بر طرف شدن نفاق از بين مسلمانان، و عموميت يافتن صلاح و اتفاق كلمه حق، كليد انعقاد مجتمعى است صالح، كه هر قسم خيرات به سويش سرازير مىشود.
" لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَ مَأْواهُمُ النَّارُ وَ لَبِئْسَ الْمَصِيرُ" اين آيه تتمه آيات قبل است، و در آن وعده استخلاف در زمين و تمكين دين و تبديل خوف به امنيت را كه در آيات سابق بود تاكيد مىكند.
پيامبر خود را خطاب مىكند به خطابى مؤكد، كه زنهار، خيال نكنى كه كفار خداى را در زمين عاجز مىكنند، و با نيرو و شوكت خود جلو خداى را از انجاز وعدهاش مىگيرند، و اين بيان و حقيقت بشارتى است به رسول خدا (ص)، به كرامتى كه به امت وى كرده، و اينكه دشمنانش شكست خورده و مغلوب خواهند شد، و چون بشارت به آن جناب بود، لذا او را مخاطب قرار داد، و اين التفات را به كار برد.
و چون نهى مذكور (خيال مكن) در معناى اين است كه به زودى كفار به حكم اجبار دست از معارضه با دين و اهل دين بر مىدارند، لذا جمله" وَ مَأْواهُمُ النَّارُ ..." را بر آن عطف كرد، و گويا فرموده است: ايشان در دنيا شكست خورده، و در آخرت در آتش منزل مىكنند، كه بد باز گشت گاهى است.
در مجمع البيان در ذيل آيه:" وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ ..." گفته: بعضى گفتهاند: اين آيات در شان مردى از منافقين نازل شد كه بين او و مردى يهودى مرافعهاى بود، يهودى پيشنهاد كرده بود كه مرافعه را نزد رسول خدا (ص) ببرند، ولى منافق حاضر نشد و پيشنهاد كرد كه نزد كعب بن اشرف بروند.