و اما اينكه استدلال كردند به آيه" قُلْ سُبْحانَ رَبِّي هَلْ كُنْتُ إِلَّا بَشَراً رَسُولًا" بر اينكه هيچ معجزهاى به پيشنهاد مردم صورت نمىگيرد، در پاسخ مىگوييم:
مفاد آيه شريفه اين نيست كه خداى سبحان نبوت رسول خدا (ص) را به وسيله معجزه تاييد نمىكند، چون مفاد آن اين است كه:
بگو من از آنجا كه يك بشر هستم كه از ناحيه خدا فرستاده شدهام، از ناحيه خود قدرتى بر آوردن معجزه ندارم.
چون اگر مفاد آن انكار معجزات از رسول خدا (ص) باشد انكار معجزه همه انبياء هم خواهد بود، زيرا همه انبياى بشرى رسول بودند، و حال آنكه قرآن كريم در ضمن نقل داستانهاى انبياء معجزاتى بسيار براى آنان اثبات كرده، و از همه آن معجزات روشنتر خود اين آيه خودش را رد مىكند، براى اينكه آيه شريفه يكى از آيات قرآن است كه خود معجزه است، و به بانگ بلند اعلام مىكند اگر قبول نداريد يك آيه به مثل آن بياوريد، پس چگونه ممكن است اين آيه معجزه را انكار كند با اينكه خودش معجزه است؟
بلكه مفاد آيه اين است كه رسول خدا (ص) بشرى است فرستاده شده، خودش از اين جهت كه بشر است قادر بر هيچ چيز نيست، تا چه رسد به آوردن معجزه، تنها امر به دست خداى سبحان است، اگر بخواهد به دست او معجزه جارى مىكند، و اگر نخواهد نمىكند هم چنان كه در جاى ديگر فرموده:
" وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آيَةٌ لَيُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُشْعِرُكُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا يُؤْمِنُونَ" «1» و نيز از قوم نوح حكايت كرده كه گفتند:
" قالُوا يا نُوحُ قَدْ جادَلْتَنا فَأَكْثَرْتَ جِدالَنا فَأْتِنا بِما تَعِدُنا إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ قالَ إِنَّما يَأْتِيكُمْ بِهِ اللَّهُ إِنْ شاءَ" «2» و نيز فرموده:
" وَ ما كانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ" «3» و آيات در اين معنا بسيار است.
يكى ديگر از اعتراضاتى كه به آيت شق القمر شده- به طورى كه نقل شده- «4» اين است كه اگر اينطور كه مىگويند قرص ماه دو نيم شده باشد بايد تمام مردم دنيا ديده باشند، و رصدبندان شرق و غرب عالم اين حادثه را در رصدخانه خود ضبط كرده باشند، چون اين از عجيبترين آيات آسمانى است، و تاريخ تا آنجا كه در دست است و همچنين كتب علمى هيئت و نجوم كه از اوضاع آسمانى بحث مىكند نظيرى براى آن سراغ نمىدهد، و قطعا اگر چنين حادثهاى رخ داده بود اهل بحث كمال دقت و اعتنا را در شنيدن و نقل آن بكار مىزدند، و مىبينيم كه نه در تاريخ از آن خبرى هست و نه در كتب علمى اثرى.
(1) تا آنجا كه توانستند سوگند خوردند كه اگر آيت و معجزهاى برايشان بيايد به آن ايمان مىآورند، بگو آيات تنها نزد خدا است و شما چه مىدانيد كه چون معجزهاى بيايد ايمان نمىآورند. سوره انعام، آيه 109. (2) اى نوح! تو با ما جدال كردى، و خيلى سر به سر ما گذاشتى، اگر راست مىگويى آن عذابى كه ما را از آن مىترسانى بياور، نوح گفت:
تنها خداست كه مىتواند آن را اگر خواست بياورد. سوره هود، آيه 32 و 33. (3) هيچ رسولى نمىتواند آيت و معجزهاى بياورد مگر به اذن خدا. سوره مؤمن، آيه 78. (4) روح المعانى، ج 27، ص 76.