حالت حسد در انسان يك حالت ضد منطق است ، يعني چه ؟ يعني انسان حالتي پيدا مي كند كه فراموش مي كند در فكر سعادت خودش باشد ، فقط در فكر بدبختي ديگري است . آرزويش اين نيست كه خودش خوشبخت شود ، اگر هم آرزو دارد كه خودش خوشبخت شود ، ده برابر آرزويش اين است كه ديگري بدبخت شود . اين ديگر با چه منطقي [ جور درمي آيد ] ؟ ! در هيچ حيواني چنين حالتي نيست كه آرزوي آن حيوان بدبختي حيوان ديگري باشد . حيوان در فكر شكم خودش است و بس ، ولي در انسان چنين حالتي پيدا مي شود . گاهي در انسان حالت تكبر پيدا مي شود و گاهي در او عقده هاي رواني اي پيدا مي شود كه در باطن نفس انسان مخفي شده است و خودش هم از آن بي خبر است . اينها مشكلاتي است كه نفس انسان براي انسان به وجود مي آورد .

تسويل

گاهي نفس انسان ، انسان را فريب مي دهد ، يعني خود آدم ، خود آدم را فريب مي دهد . اين ديگر چه حسابي است كه انسان از درون خودش فريب بخورد ؟ ! در قرآن مي فرمايد : " بل سولت لكم أنفسكم " ( 1 ) . " تسويل " يك تعبير روانشناسانه بسيار دقيقي است كه در قرآن آمده است . يعني چه ؟ يعني انسان گاهي خودش ، از درون خودش فريب مي خورد ، اگر نفس انسان چيزي را مي خواهد ، آنچنان

1 سوره يوسف ، آيه . 83