را از عدالت، پر كند، همانگونه كه از ستم، پر شده است. 1
قيامت، برپا نشود تا آنكه مردى از اهلبيتم كه همنام من است، پيشوا شود. 2 امامانِ پس از من، دوازده نفرند كه نُه تن از نسل حسيناند و نهمين آنان، مهدىِ آنان است. 3 اكنون، در اين باره و در تكميل و تعميم سخن، نكات ديگرى مىآوريم:
نكته نخست. چنان كه اشاره كرديم، حديث «دوازده جانشين» يا «دوازده امير» به روايت جابر بن سمره، حديثى مشهور با طرق مختلف و نقلهاى گونهگون است كه بيشترين كسانى كه آن را گزارش كردهاند، بر اين باورند كه پيامبر خدا آن را در «حَجّة البلاغ» فرموده است.
جستجوى دقيق نقلهاى مختلف و گزارشهاى گونهگون، روشن مىكند كه پيامبر خدا، اين سخن را در دو مكان فرموده است:
بر اساس نقل مسلم و احمد بن حنبل، روايت جابر، بدين گونه است:
در شامگاه روز جمعهاى كه اسلمى سنگسار شد، شنيدم پيامبر خدا مىگويد: «اين دين، همچنان برقرار...». 4 ماعز بن مالك اسلمى، كه در اين نقل از او ياد شده، قطعا در مدينه سنگسار شده است. 5 افزون بر آن، در نقلهايى به شنيدن اين حديث در مسجد پيامبر صلي الله عليه و آله تصريح شده
1 -
مسند ابن حنبل: 1 / 213 / 773، سنن أبى داود: 4 / 107 / 4283. 2 - مسند ابن حنبل: 2 / 10 / 3571،
مسند البزّار: 5 / 225 / 1832. 3 - كفاية الأثر: 23. 4 - صحيح مسلم:
3/1453/10، مسند ابن حنبل: 7/410/20869. 5 - ر.ك: صحيح البخارى:
5/2020/4969 و 4970، صحيح مسلم: 3/1319 ـ 1323.