دانش نامه امیر المؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ

مؤلفان: محمد محمدی ری شهری، محمدکاظم طباطبایی، محمود طباطبائی نژاد؛ مترجمان: عبدالهادی مسعودی، مهدی مهریزی، ابوالقاسم حسینی، جواد محدثی، محمدعلی سلطانی

جلد 2 -صفحه : 384/ 71
نمايش فراداده

آيا آن، از سوىِ خداست و يا خود بدان همّت گماشتى؟

پيامبر صلي الله عليه و آله سه بار با سوگند، تأكيد مى‏كند كه بر اساس وحى الهى چنين مى‏كنم؛ امّا او تيره‏جانى پيشه مى‏كند و از خداوند، عذاب مى‏طلبد. خداوند، سنگى فرو مى‏فرستد و او، بدان كشته مى‏شود. پس آيات: «سَأَلَ سَآئِلُ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ؛ 1 خواهنده‏اى عذابى واقع شدنى را خواست...» نازل مى‏گردد.

روشن است كه او از جمله: «هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست»، امامت و پيشوايى را مى‏فهميد؛ چرا كه در اعتراضش به پيامبر خدا، از جمله گفت: سپس راضى نشدى، تا اين‏كه اين جوان را بلند كردى و گفتى:

«هر كه من مولاى اويم، پس على مولاى اوست».

افزون بر اين، تأكيد بر دوستى مولا و علنى نمودن لزوم مهرورزى به وى، اين همه خشم و گردنكشى لازم نداشت. 2

8. اعتراف صحابيان

گويا در آن روزگاران و به هنگامى كه اين سخنْ علنى شد، هيچ كس در مفهوم آن (امامت، پيشوايى و زعامت) ترديد نكرده است. بيماردلان نيز از سَرِ سست‏باورى، در سخن پيامبر صلي الله عليه و آله به ترديد نگريسته‏اند، وگرنه در معناى جمله، هرگز ترديد نكرده‏اند.

در همان روزگاران و پس از آن واقعه و گاه حتّى سال‏هاى سال بعد از آن نيز كسانى با استناد بدان حادثه، على عليه السلام را «مولا» ناميده‏اند و كسانى على عليه السلام را «مولا» خطاب مى‏كنند. على عليه السلام خود، چرايى اين تعبير را از آنها مى‏خواهد. آنها مى‏گويند:

[چون] روز غدير خم، شنيديم كه پيامبر خدا مى‏گويد: «هر كه من مولاى اويم، اين [على [مولاى اوست». 3

1 -  معارج، آيه 1.

2 -  براى روايات و نقل‏هاى بسيار ديگر، ر.ك: ص 297 (درخواست عذاب).

3 -  ر.ك: ص 198 (على، مولاى آن كسى است كه پيامبر، مولاى او باشد).