بر اين باوريم كه اگر «سياست» در مكتب‏هاى علوى و اموى، به درستى تعريف شود و مبانى سياسى امام در كشوردارى، گرچه به اجمال، روشن شود، ايرادهايى كه بر بينش سياسى ايشان مى‏گرفته‏اند و شايد هنوز هم در بيان و بنان كسانى جلوه‏گر باشد، پاسخ مى‏يابد و از سياست وى، به درستى و با استوارى، مى‏توان دفاع كرد.

از نگاه امام على عليه السلام ، بينش سياسى، از استوارترين شرايط رهبرى است. امام، سياست‏فهمى و درك درست از سياست را نه تنها رمز تداوم حكومت مى‏داند؛ بلكه بر اين نكته دقيق، تأكيد مى‏ورزيده است كه «كشوردارى، عين سياست است». ¹ او تصريح مى‏كند كه ناتوانى سياسى، آفتى است كه زمامدارى زمامداران را به زوال، تهديد مى‏كند. از نگاه امام، حاكمانى كه از بينش سياسى قوى و كارآمدى برخوردار نيستند، حاكميتِ درازى نخواهند داشت، و در نهايت، بر اساس آموزه‏هاى علوى، سياست‏هاى غلط، نشانه سقوط دولت‏ها و زوال حكومت‏هاست. ² بدين‏سان، اداره جامعه براساس مبانى اسلام، در مكتب علوى، تنها با سياستمدارى درست حاكمان، امكان‏پذير است. به ديگر سخن، سياستمدارى، يكى از اصول عام مديريتى است و در اين نكته، تفاوتى ميان مكتب‏ها نيست. آنچه اسلام را در اين زمينه از ساير مكتب‏ها جدا مى‏كند و سياست علوى را در برابر ديگر سياست‏ها جلو مى‏اندازد و روياروى سياست اموى مى‏سازد، نوع نگرش و نحوه تلقّى و چگونگى فهم و برداشت از سياست است.

سياست اموى

سياست در مكتب اموى، عبارت است از «تشخيص هدف و به دست آوردن آن

1 -  ر.ك: ص 364 (تدبير نيكو).

2 -  ر.ك: ص 360 (تدبير نادرست).