كه در محرّم سال 37، ميان دو گروه، آتشبس اعلام گرديد؛ 1 ولى جنگ، پايان نيافت تا اين كه پيكار حقيقى در آغاز ماه صفر سال 37، ميان دو سپاه، رُخ داد 2 و در هشتم صفر، تنور جنگ، داغ گرديد و در دهم صفر، 3هنگامى كه سپاه امام على عليه السلام در آستانه پيروزى قطعى قرار گرفته بود، با حيله عمرو بن عاص، فرصت پيروزى از دست رفت و امام على عليه السلام به كوفه بازگشت.
صِفّين، مكانى است نزديك شهر رَقَّه 4 و در كناره غربى فرات، ميان رَقَّه و بالس 5 . 6فاصله ميان دمشق و رقَّه ـكه صفّين از توابع آناست ـ، 550 كيلومتراست. 7
رقمهاى متفاوتى درباره سپاه امام على عليه السلام و معاويه ذكره شده است. شايد اختلاف رقمها بدان برگردد كه برخى از تاريخنويسان، تنها عدد رزمندگان را گزارش كردهاند و برخى شمار خدمتگزاران و بردگان را هم بدان افزودهاند و گروهِ ديگرى تمام همراهان سپاه، يعنى زنان و كودكان و گروههاى پشتيبان (آورندگان آذوقه) را نيز بر آن افزودهاند.
1 - ر.
ك: تاريخ الطبرى: 4/575 و 5/5، الكامل فى التاريخ: 2/367، البداية والنهاية: 7/260 . 2 - ر . ك: تاريخ الطبرى: 5/10، مروج الذهب:
2/387، تاريخ الإسلام: 3/538 . 3 - ر . ك : مروج الذهب: 2/400، تاريخ الطبرى: 5/48، البداية
والنهاية: 7/273. 4 - شهرى باستانى بر ساحل فرات، در
شرق سوريه امروزى. 5 -
بالس، شهرى است در شام، ميان حَلَب و رَقّه، كه در ساحل غربى فرات، قرار گرفته
است. (معجم البلدان: 3 / 414) 6 - معجم البلدان: 3/414. 7 -
جدول المسافات للقطر العربى السورى: 127.