اصول فلسفه و روش رئاليسم
تأليف: مفسر كبير، فيلسوف متأله، آية اللَّه علامه سيد محمد حسين طباطبائى (قدس سره)،
متفكر شهيد، آية الله استاد مرتضى مطهرى (قدس سره)
جلد سوم
فهرست مطالب
واقعيت و هستى اشياء مقدمه
تمايز علوم
موضوع چيست
نقطههاى اتكاء مسائل علوم يا مبادى تصوريه و تصديقيه
مبادى فلسفى
منشاء اختلاف علوم و فنون از لحاظ اصول متعارفه و موضوعه و از لحاظ روش و اسلوب تفكر
اسلوب و روش تفكر در فلسفه
واقعيت و هستى اشياء
اصالت وجود و واقعيت
نكاتى چند يا نتايجى چند
در باب وحدت و كثرت وجود سه نظريه است
وحدت وجود
تباين و كثرت وجودات
وحدت در عين كثرت و كثرت در عين وحدت
نظريههائى كه در اين مقاله بثبوت رسيد
مقاله هشتم ضرورت و امكان
مقدمه
معناى ضرورت و امكان
ضرورت و امكان معقول است نه محسوس
اين بحث علمى است يا فلسفى
منشا ضرورت و امكان
قانون عليت و معلوليت
علت ضرورت دهنده به معلول است جبر على و معلولى
آيا نيازمندى معلول بعلت تنها در حدوث است يا هم در حدوث است و هم در بقاء
ضرورت بالذات و بالغير
ضرورت ذاتى فلسفى و ضرورت ذاتى منطقى
توجيه نظام موجودات
اصالت وجود و ضرورت و امكان
آيا موجود معدوم مىشود
ضرورت و امكان
اشكال
اشكال
اشكال
اشكال
توضيح و تذكر
نكته اول
نكته 2
مقدمات افعال اختيارى
آيا اين مقدمات اختيارى است يا غير اختيارى
جبر و تفويض از جنبه كلامى
جبر و اختيار و وجدان
جبر و اختيار و اخلاق
امر بين امرين از نظر فلسفى و كلامى و اخلاقى
بحثى با ماديين
مسائلى كه در اين مقاله بثبوت رسيده
مقاله نهم علت و معلول
قانون عليت
احتياج بعلت
1 - نظريه حسى
2 - نظريه حدوثى
3 - نظريه ماهوى
اشكال
اشكال
4 - نظريه فقر وجودى
دليل حسى و استقرائى
دليل عقلى و قياسى
علتهاى چهارگانه
علت فاعلى
اشكال
علت مادى
علت صورى
علت غائى
امر سوم
اتفاق
بخت خوب و بد
مسائلى كه در اين مقاله اثبات گرديده