خدمات متقابل اسلام و ایران

خود از يك طرف و ضعف و تزلزل و بطلان دستگاههاي اربابي روزگار از طرف ديگر است . چه مكتب و آئيني صريحتر و روشنتر از اسلام به پيروان خود اصول و مباني اين آزادگي را تعليم مي دهد ؟ توحيد و اسلام يعني رهايي و آزادي ، يعني شكستن قيود و زنجيرها و باز كردن راه تكامل و تعالي به سوي آستان الهي . اسلام به پيروان خود مي گويد كه اين اختلاف رنگها و نژادها و زبانها كه در ملتهاي روي زمين مي بيني و آنها آن را ملاك جدايي و تفرقه ساخته اند ، چيزي اصيل و جوهري نيست . در مجموع ، آن مردمي عزيز و شريف ترند كه در راه تكامل انسانيت قدم بردارند . رنگها و زبانها و سنتهايي كه در ميان ابناء بشر مشاهده مي كني ، همچون اختلافي كه در خود طبيعت به چشمت مي خورد جلوه هاي گوناگون يك حقيقت و شمه اي از غنا و كثرت در وجود است ، كه هر گلي رنگ و بويي دارد و خواص و فوايدي ، كه همه در راه حركت آدميت به سوي مبدأ اعلاي خود ارزيابي و تقدير مي شوند . اين اختلاف و تفاوتها نه تنها مايه جدايي و دشمني نتوانند بود ، بلكه برخورد و آشنايي ( تعارف ) اينان است كه تكامل مادي و معنوي مي زايد . پس راه شما كه در اين آيين مشتركيد ، از هر نژاد و اقليم و زباني كه باشيد ، اين است كه آيين خدايي را با قوت حفظ كنيد و از هم متفرق نگرديد و ياد آور اين نعمت باشيد كه دشمن هم بوديد و با جوهر اسلام توحيد و وحدت يافتيد و ميوه اين وحدت يك دنيا دانش و فضيلت و اخلاق شد كه به كاروان بشريت ارمغان داديد . و شما اگر داعي و مدافع نيكيها و دشمن فساد و ستمها باشيد بهترين امتهاي جهان خواهيد شد . ارمغان و محصول زندگاني مادي و اجتماعي شما تجاوز و ستم و استثمار نسبت به هم است . يا ايها الناس انما بغيكم علي انفسكم متاع الحيوش الدنيا ... (10) و از طرف ديگر همين زندگاني مادي مايه حيات و رشد و تكامل فردي و اجتماعي شماست . انما مثل الحيوش الدنيا كماء انزلناه من السماء فاختلط به نبات الارض

---

10 - يونس ، . 23 مما يأكل الناس و الانعام . . .