وظيفهء كسى كه بدون تقليد عمل كرده يا تقليدش صحيح نبوده
1- كسى كه مدتى اعمال خود را بدون تقليد انجام داده , در صورتى كه بفهمد:
ـ به وظيفهء واقعى خود عمل كرده ; مثلاً بعداً مجتهد شود و وظيفهء واقعى خود را بفهمد.
ـ يا عمل او با فتواى مجتهدى كه وظيفه اش تقليد از او بوده مطابق بوده است .
ـ يا با فتواى مجتهدى كه هم اكنون بايد از او تقليد كند مطابق است .در تمام اين صور اعمال گذشته اش صحيح است . 1
2- اگر مكلّف زمانى از كسى تقليد كرده كه جامع شرايط نبوده ; مانند كسى است كه بدون تقليد عمل كردهاست 2
3- اگر مكلّف بفهمد مدتى از زمان را بدون تقليد عمل كرده و مقدار آن را نداند ولى كيفيت آن را مى داند, باشرايطى كه در مسأله 1گذشت , اعمال قبلى صحيح است و گرنه حداقل مقدارى كه يقين دارد باطل بوده بايد قضاكند. 3
4- اگر در صحت تقليد گذشتهء خود شك كند, بنا را بر صحت مى گذارد. 4
1 ـ توضيح المسائل، م 14. 2 ـ العروة الوثقي، في التقليد، ج 1، ص 10، م 25. 3 ـ همان، ص 14، م 40. 4 ـ همان، ص 14، م 41.