نهج البلاغه تنها كتابى جامعى است كه تمام ادباى جهان را به خود متوجه ساخته است و براى هيچ كس شك و شبهه اى باقى نگذاشته است كه مدبر آن تنها اميرالمومنين على "ع" است. و به اعتراف تمام دانشمندان جهان از نظر فصاحت و بلاغت پس از قرآن كريم مثل و مانندى ندارد.
سيدرضى "رحمه الله عليه" كه نهج البلاغه را در سه بخش 'خطبه ها، نامه ها، حكمت ها' به نظم درآورده است، در عظمت و اهميت اين كتاب شريف مى فرمايد:
'نهج البلاغه كتابى است از سخنان مولى اميرالمومنين على "ع" كه از جهت بلاغت شگفتى هايى و از جهت فصاحت شيوايى و تازگى هايى، و از جهت ادبيات عرب و نكته هاى دينى و دنيايى گوهرهايى درخشان و تابان دربردارد.'
و همچنين دانشمندان ديگر در وصف نهج البلاغه سخنانى ابراز كرده اند كه مطالب عاليه آن را به حد اعجاز رسانده اند و گفته اند: 'سخنان على "ع" در نهج البلاغه بالاتر از كلام مخلوق و پائين تر از كلام خالق متعال است.'
بنابراين، نهج البلاغه كه بعد از قرآن كريم از خزانه هاى كم نظير دين اسلام به حساب مى آيد، بى شك تعليم آن نيز در ارتقاء سطح علمى- دينى مردم مخصوصا جوانان سهم بسزايى دارد. اما متاسفانه به دليل عدم توجه كافى به محتويات نهج البلاغه، تدريس آن در جامعه اسلامى ما آن طور كه شايسته است توجه نشده و سخنان گهربار و حكيمانه آن حضرت چون معدن اسرار، ناگشوده مانده است.
لذا به دنبال استقبال بى نظير مربيان و دانش پژوهان از چاپ اول اين كتاب تحت نام 'طرحى نوين در شناخت نهج البلاغه'، بر آن شديم تا با كمى اصلاحات و اضافات به چاپ دوم آن اقدام نموده و آن را به صورتى زيبا و متناسب در اختيار علاقمندان و پژوهندگان علوم بى كران نهج البلاغه قرار دهيم.
اميدوارم در معرفى نهج البلاغه مفيد و سودمند واقع شود.
قم
خسرو تقدسى نيا
22/ 8/ 75 مطابق با اول رجب 1417
1- نهج البلاغه داراى چند خطبه مى باشد؟
2- نهج البلاغه داراى چند نامه مى باشد؟
3- نهج البلاغه داراى چند حكمت مى باشد؟
4- طولانى ترين خطبه كدام است؟
5- كوتاهترين خطبه كدام است؟
6- طولانى ترين نامه كدام است؟
7- كوتاهترين نامه كدام است؟ 8- طولانى ترين حكمت كدام است؟
9- كوتاهترين حكمت كدام است؟
10- نهج البلاغه توسط چه كسى جمع آورى شده است؟
11- جمع آورى نهج البلاغه در چه سالى و چه ماهى به اتمام رسيده است؟
12- آخرين جمله نهج البلاغه درباره چه موضوعى مى باشد؟
13- يكى از صفات حسنه اى كه حضرت على "ع" در اكثر خطبه ها به آن توصيه كرده و بر امام جمعه لازم است آنرا در خطبه هاى نماز جمعه سفارش كند كدام است؟
14- نام قرآن چند بار در نهج البلاغه تكرار شده است؟
15- عمده ترين بخشهاى نهج البلاغه بر چه عنصرى پايه ريزى شده است؟
16- چند آيه قران در نهج البلاغه آمده است؟
17- در نهج البلاغه چند حديث نبوى ذكر شده است؟
1- در خطبه 174، حضرت على "ع" كداميك از خلفاء را ستمكار و ظالم معرفى مى كند؟
2- در خطبه 174، حضرت على "ع" چه كسى را متهم به قتل عثمان معرفى مى كند؟
3- در خطبه 166، حضرت على "ع" عرب جاهليت را به تخم كداميك از حيوانات تشبيه مى كند؟
4- در خطبه 166، حضرت على "ع" براى خردسالان و بزرگسالان چه وظيفه اى را تعيين مى كند؟ 5- نام خطبه اى است كه حضرت على "ع" در آن فتنه ها و فسادهاى آينده را پيش بينى كرده است؟
6- در كدام خطبه حضرت على "ع" براى طلب باران دعا مى كند؟
7- خطبه اى كه حضرت على "ع" صفات پرهيزگاران را ذكر كرده است كدام است؟
8- در خطبه 135، حضرت على "ع" لقب 'پسر لعين'، 'ابتر'، 'درخت بى ريشه' را به چه كسى نسبت مى دهد؟
9- در خطبه 131، حضرت على "ع" چه كسى را اولين نمازگزار بعد از پيامبر "ص" معرفى مى كند؟
10- كدام خطبه را حضرت على "ع" پس از قتل عثمان و در آغاز حكومت ظاهرى خود ايراد فرمودند؟
11- كدام خطبه را حضرت على "ع" در كنار قبر فاصله زهرا "س" هنگام دفن او ايراد كردند؟
12- در خطبه 210، حضرت على "ع" راويان حديث را به چهار گروه تقسيم مى نمايند آن چهار گروه كدامند؟
13- سه تن از اصحاب رسولخدا "ص" كه در خطبه 182 به آن اشاره شده كدامند؟
14- در كدام خطبه حضرت على "ع" خبر از غيبت حضرت مهدى "عج" مى دهد؟
15- نام خطبه اى در نهج البلاغه است كه حضرت على "ع" درباره غصب خلافت و حقانيت خود براى خلافت شرح مى دهد؟
16- در كدام خطبه حضرت على "ع" سن خود را مطرح مى كند؟
17- آخرين خطبه ى حضرت على "ع" كدام است؟
18- كدام خطبه است كه بعد از خواندن آن، مخاطب حالت غش به خود پيدا كرد و درباره چه موضوعى مى باشد؟
19- كدام حكمت را حضرت على "ع" در قبرستان كوفه ايراد كرده اند و خطاب به چه كسى مى باشد؟
20- كدام خطبه را حضرت على "ع" در حالت خشم و غضب ايراد فرموده اند و فسلفه آن چيست؟
21- كدام خطبه بود كه بعد از ايراد آن توسط حضرت على "ع" مردم به گريه افتادند؟
22- كدام خطبه را حضرت على "ع" بر روى سنگ ايراد فرمودند و محل ايراد خطبه كجا بود؟
23- در خطبه ى قاصعه، حضرت على "ع" بنيانگذار خانه ى كعبه را چه كسى معرفى مى كند؟
24- حضرت على "ع" در كدام خطبه خودش را ضامن رستگارى انسانها در آخرت قرار مى دهد؟
25- خطبه اى در نهج البلاغه به معناى يكى از اعضاء شتر كه شبيه به شش گوسفند مى باشد و شتر هنگام هيجان و نفس زدن آن را از دهان خود بيرون مى آورد؟
26- نام يكى از بازارهاى كوفه كه در خطبه 47 به آن اشاره شده است؟
27- در خطبه ى 50 حضرت على "ع" منشا و سبب فتنه و فساد را در چه مى داند؟
28- در خطبه 53 حضرت على "ع" هجوم و ازدحام مردم را براى بيعت به چه چيزى تشبيه مى كند؟
29- در خطبه 78 چه كسى از طريق علم نجوم حضرت على "ع" را از رفتن به جنگ خوارج بر حذر داشت؟
30- در خطبه 78 حضرت على "ع" آموختن چه علمى را نهى مى كند؟
31- نام خطبه اى در نهج البلاغه كه به معناى 'نورانى و برجسته' مى باشد؟
32- در كدام خطبه حضرت على "ع" فوائد اعضاء بدن انسان را بيان مى كند؟
33- نام خطبه اى كه به معناى 'اشخاص' مى باشد؟
34- در خطبه 92 حضرت على "ع" بنى اميه را به كداميك از حيوانات تشبيه مى كند؟
35- حضرت على "ع" در خطبه 96 پراكندگى اصحاب خود را در جنگ با اهل شام به پراكندگى فرزندان چه كسى تشبيه مى كند؟
36- نام دو واحد پولى كه در خطبه 96 ذكر شده است چيست؟
37- حضرت على "ع" در خطبه 99 چه كسانى را به ستارگان تشبيه مى كند و وجه تشبيه چيست؟
38- نام خطبه اى است كه به معناى 'پيشگويى و غيبگويى' مى باشد؟
39- نام خطبه اى است كه اگر دو حرف آخر آن را حذف و به حرف اول ضمه و حرف دوم تشديد اضافه نمائيم به معناى شخص تحصيل كرده و دانشمند است و اگر حرف اول و سوم را حذف كنيم به معناى 'گوشت' مى شود؟
40- حضرت على "ع" در خطبه 108 نام كدام شهر را به 'بطحاء' ياد مى كند؟
41- عوامل دهگانه اى كه حضرت على "ع" در خطبه 110 برترين وسيله تقرب به سوى خدا مى داند كدام است؟