صفات مشترك اوصافي هستند كه هم وصف ذات خداوند و هم وصف فعل او قرار ميگيرند، مانند وصف حق و علم. از اينرو، ميتوان گفت كه اسماي حسناي خداوند نيز سه قسم است:
1. اسمهاي مختص صفات ذاتي، مانند حي و قادر.
2. اسمهاي مختص صفات فعلي، مانند خالق، رازق و ربّ.
3. اسمهاي مشترك كه هم در صفت ذات و هم در صفت فعل به كار ميرود، مانند حقّ و عليم.
تشخيص ذاتي يا فعلي بودن اسماي مشترك كه درباره خداي سبحان به كار رفته است، با توجه به قراين و شواهد، امكانپذير خواهد بود، براي نمونه به استعمال دو اسم در قرآن كريم اشاره ميكنيم:
قرآن كريم اسم حق را در موارد متعددي به كار برده است كه به بعضي از آنها اشاره ميكنيم:
1. اطلاق «حق» بر ذات خداوند؛ مانند: (فتعالي الله الملك الحقّ... )[1]و (...ويعلمون أنّ الله هو الحقّ المبين)[2]. در اين آيات، همراه اسم «الله» كه براي ذات مستجمع جميع كمالات است، اسم حق نيز بر ذات خداوند اطلاق شده است.
2. استعمال «حق» به عنوان وصف ذات خداي سبحان، مانند (فذلكم الله ربّكم الحقّ... )[3] كه در آن «الله» به وصف «حق» متّصف شده است.
[1] ـ سوره مؤمنون، آيه116. [2] ـ سوره نور، آيه25. [3] ـ سوره يونس،آيه32.