هرگز اين‏گونه مدح و ستايش غلو نيست و اگر كسي با اين بينش، زيارت جامعه را بخواند، گرفتار غلو نمي‏شود و صد تكبيري هم كه قبل از زيارت، خواندنش سفارش شده است، براي كاستن از حدِّت مدح و ثناي ائمه(عليهم‌السلام) نيست.

قرآن كريم پيامبر اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم را نيز اين‏گونه وصف مي‏كند كه آن حضرت‏صلي الله عليه و آله و سلم مظهر اِغناي خداي سبحان است؛ (...أغنيهم اللّه ورسولُه... )[1]. بنابراين، رسول خداصلي الله عليه و آله و سلم طبق افاضه خاص خداوند، وسيله كامروا شدن مردم است.

تحليل توسل

توسل مسلمانان به معصومين(عليهم‌السلام) كه براي جلب نعمت‏هاي اِلهي صورت مي‏گيرد، با توحيد عبادي منافات ندارد، چنان‏كه انسان تشنه براي رفع عطش به طرف چشمه‏سار مي‏رود، و اگر بنشيند و عمداً به طرف آب نرود و دعا كند كه تشنگي او برطرف گردد، سيراب نمي‏شود، زيرا تنها وسيله دفع تشنگي آب زلال است. پيامبر اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم و اميرالمؤمنين و ساير معصومين(عليهم‌السلام) در رفع حوايج انسان، مجراي نعمت و فيض اِلهي هستند و رجوع به آنان مانند رجوع به آب زلال براي رفع عطش است.

از اين‏رو، اميرالمؤمنين(عليه‌السلام) مي‏فرمايد:

هنگام دعا ابتدا بر اهل بيت(عليهم‌السلام) صلوات بفرستيد تا در اثر ريزش نعمت و رحمت اِلهي بر آنان به شما نيز نعمت برسد؛ «إذا كانت لك إلي اللّه سبحانه حاجةٌ فابْدأ بمسألة الصّلوة علي رسوله‏صلي الله عليه و آله و سلم ثم سل حاجتك فإنّ اللّه أكرم مِن أن يُسأل حاجتين فيقضي أحداهما ويمنع الاُخري»[2].

[1] ـ سوره توبه،آيه74.

[2] ـ نهج‏البلاغه، حكمت361.