شمیم ولایت

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 753/ 606
نمايش فراداده

از ابن عباس نقل شده:

اين آيه در شأن «عبدالله بن سلام يهودي» و اصحابش نازل شده است؛ آنان وقتي اسلام آوردند، با مسلمانان بر سر پاره‏اي از مسايل مانند تعظيم روز شنبه، كراهت گوشت و شير شتر اختلاف كردند. آن‏گاه از پيامبر اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم خواستند كه تورات را بياورد و به آن عمل كند. خداوند اين آيه را نازل كرد و همگان را به صلح و زندگي مسالمت‏آميز دعوت كرد. در برخي از تفاسير آمده است كه از پيامبر اكرم‏صلي الله عليه و آله و سلم اجازه خواستند تا تورات را در نمازهايشان بخوانند، آن‏گاه اين آيه نازل شد و آنان را از پيروي شيطان نهي كرد[1].

دعوت به اتحاد و صلح

خداي سبحان در اين آيه مؤمنان را مورد خطاب قرار داده، همگان را به صلح و اتحاد و زندگي مسالمت‏آميز دعوت كرده است. ذات اقدس اله مي‏فرمايد: اي مؤمنان!همگي با هم وارد قلعه محكم سازش و وحدت شويد، چون صلح و اتحاد به منزله دژ محكم و حِصْن حَصيني است كه انسان را از هر حادثه‏اي حفظ مي‏كند، مانند كلمه «لا إله إلاّ الله» و ولايت علي بن ابي طالب(عليه‌السلام) كه روايات از آن‏ها به نام قلعه محكم الهي ياد كرده است، چون مايه حفظ و صيانت از عذاب الهي مي‏شوند[2].

بنابراين، منظور از «سِلم» در اين آيه صلح، سازش، اتحاد و برادري در حوزه اسلامي ميان مسلمانان و مؤمنان است، نه دعوت به اسلام. پس، اين آيه خطاب به مؤمنان است و آنان را در محدوده داخلي ايمان و اسلام به انقياد و اتحاد همگاني دعوت و از تفرقه نهي مي‏كند.

[1] ـ اسباب النزول واحدي، ص68.

[2] ـ «كلمة لا إله إلّاالله حصني فمن قالها دخل حصني و من دخل حصني أمن من عذابي»؛ «ولايت علي بن أبي طالب(عليه‌السلام) حصني و من دخل حصني أمن من عذابي»؛ بحارالأنوار، ج39، ص246؛ ج49، ص127.