شمیم ولایت

عبدالله جوادی آملی

نسخه متنی -صفحه : 753/ 607
نمايش فراداده

آري، اگر خطاب به عموم مردم بود، مانند (يا أيها الناس كلوا ممّا في الأرض حلالاً طيّباً ولاتتّبعوا خُطوات الشيطان... )[1] يا نظير سوره نصر بود؛ (ورأيت الناس يدخلون في دين الله أفواجاً)[2] كه كلمه «ناس» دارد، ممكن بود كه «سِلم» بر اصل اسلام منطبق شود، چنان‏كه برخي از مفسّران اهل تسنن[3] اين‏گونه معنا كرده‏اند.

اتحاد، واجب عيني اجتماعي

«أُدخلوا» فعل امر است و بر وجوب دلالت دارد و چون كلمه «كافّة» در (...أُدخلوا في السِّلم كافّةً... )، به معناي جميع و همگي است، معلوم مي‏شود كه حكم وجوب اتحاد و برادري ويژه فرد يا افراد غير معيّن نيست تا مانند واجب كفايي باشد و با انجام دادن يكي از ديگران ساقط شود.

هم‏چنين واجب بودن اتحاد بر خصوص «مجموع من حيث المجموع» بار نشده است تا آن‏كه افراد به تنهايي تكليفي نداشته باشند، بلكه چون هر فردي هم حيثيّت فردي دارد و هم حيثيّت اجتماعي، حكم آيه به تك تك افراد اختصاص دارد، لكن با عنايت به حيثيّت اجتماعي آنان.

آيه اُخوّت ايماني

(إنّما المؤمنون إخوة فأصلحوا بين أخويكم و اتقوا الله لعلّكم تُرحمون)[4]؛ در حقيقت مؤمنان باهم برادرند. پس بين برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد؛ اميد كه مورد رحمت قرار گيريد.

[1] ـ سوره بقره، آيه168.

[2] ـ سوره نصر، آيه2.

[3] ـ الجامع لاحكام القرآن، ج2، ص24 ـ 23.

[4] ـ سوره حجرات، آيه 10.