نيروها گرچه در يك جبهه و با يك آهنگ، ليكن به لحاظ روحى و سطح آگاهى و حدّ و حدود توانايى و فداكارى، يكسان نخواهند بود. صحنه هاى رويارويى نيز يكسان نيست وهر صحنه اى را مردانى ورزم آورانى مناسب وشايسته، لازم است و بر اين اساس، يكى از برجسته ترين نكات در سياست هاى جنگى على عليه السلام، تشكيل سپاه مخصوص است [ ر.ك: ص 581: تشكيل نيروهاى ويژه. ] كه امام، به آنان عنوان شُرطَة الخميس "نيروهاى ويژه" داده بود. پيراسته ترين، فداكارترين و رزم آورترين نيروهاى على عليه السلام، در شرطة الخميس سازماندهى شده بودند. اين نيرو، كارآيى شگفت و شگرفى داشت و امام،هماره از آنان، براى اهداف ويژه و صحنه هاى خاص، بهره مى گرفت. امام على عليه السلام در خطبه اى خطاب به آنان فرموده است:
أنتم الأنصار على الحقّ، و الإخوان في الدين، والجنن يوم البأس، والبطانة دون الناس، بكم اضرب المدبر، و أرجو طاعة المقبل، فأعينونى بمناصحةٍ خليّة من الغشّ، سليمة من الريب فواللَّه إنّي لأولى الناس بالناس. [ نهج البلاغه، خطبه ى 118. ]
شماييد يارانِ حق، و برادران دينى، و سپرها در روزگار بلا و سختى و محرم هايى جداى از ديگر مردمان، به كمك شما پشت كننده ها را مى زنم و پيروى روى آوردگان را اميد دارم. پس مرا يارى كنيد با خيرخواهى تهى از دغلى و سالم از دور جويى.
كه به خدا سوگند من از مردمان بر آنها اولايم.
شرطة الخميس و به تعبير امروز، اصولگرايان و حزب اللهى هاى خردمند و كاردانِ كنار امام بودند كه هم به موقع، انتقاد مى كردند و ديدگاه هاىِ خود را درباره سياست هاى او بيان مى كردند، و هم در سخت ترين شرايط حكومتى امام، به او وفادار بودند. گويا اينان را به لحاظ نشانه هاى ويژه اى كه داشتند و يا چون با پيمان ويژه اى در محضر امام بودند، شرطة الخميس [ النهاية، ج 2، ص 460. ] مى ناميدند. از اصبغ بن نباته پرسيدند:
كيف سمّيتم شرطة الخميس يا أصبغ؟ قال: لأنا ضمّنا له الذبح وضمن لنا الفتح. [ مجمع البحرين، ج 2، ص 942. ]
چگونه شرطة الخميس ناميده شديد اى اصبغ؟ گفت: ما جانفشانى را براى او تضمين كرديم و او پيروزى را براى ما.