فرهنگ موضوعات کلی نهج البلاغه

‌صفحه‌ى 193

(و هر كس محبّت فراوان به چيزى بست، چشم او كور شده و قلبش بيمار مى‏گردد... پس برده آن چيز است)

3- علل شكست و خوارى ملت‏ها لا ينزجر من اللّه بزاجر و لا يتّعظ منه بواعظ خ 109 15 و 16 (از بيم دهنده‏اى نسبت به خدا نمى‏ترسد و از هيچ واعظى پند نمى‏پذيرد)

سوّم- اخلاقى

1- نكوهش از عدم پذيرش رهنمودها فلا الدّاعي أجابوا، و لا فيما رغّبت رغبوا خ 109 13 (خدايا مردم گنهكار دعوت كننده تو را اجابت نمى‏كنند، و آنچه كه خواست تو است عمل نخواهند كرد)

2- ره آورد شوم دنيا زدگى أقبلوا على جيفة قد افتضحوا بأكلها خ 109 14 (هجوم آوردند به مردارى كه با خوردن آن رسوا شدند)

3- خطر عشق و دل بستگى‏ها و من عشق أعشى بصره و أمرض قلبه فهو ينظر بعين غير صحيحة خ 109 14 و 15 (كسى كه به چيزى زياده از حد دل بندد چشمش كور و قلبش بيمار مى‏شود، پس آن گاه با چشم معيوب مى‏نگرد)

4- علل انكار و آلودگى‏ها و ولهت عليها نفسه، فهو عبد لها خ 109 15 و 16 (عاشق كور دل، دلباخته و برده آن چيز است)

5- ضرورت توجّه به فناپذيرى دنيا و جاءهم من فراق الدّنيا ما كانوا يأمنون خ 109 17 و 18