قاموس قرآن

سیدعلی اکبر قرشی

جلد 6 -صفحه : 324/ 103
نمايش فراداده

خانه، گرامى دار.

كريم

از اسماء حسنى است، در غير خدا نيز بكار ميرود وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَرِيمٌ نمل: 40. يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ. الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ ... انفطار: 5 و 6.

كريم فقط در اين دو آيه وصف حق تعالى آمده است.

آنرا در خداوند جواد و منعم معنى كرده‏اند «رجل كريم اى جواد.

قوم كرام اى اجواد».

لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ انفال:

74. طبرسى در اين آيه رزق كريم را عظيم و واسع و آنچه ناگوارى در آن نيست و در ذيل آيه چهارم از همين سوره، بزرگ و پر قيمت معنى كرده در اقرب الموارد آمده: «رِزْق كَريمٌ اىْ كَثيرٌ» اينها همه مصداق شرافت و نفاست‏اند.

ما هذا بَشَراً إِنْ هذا إِلَّا مَلَكٌ كَرِيمٌ يوسف: 31. اين بشر نيست بلكه فرشته‏اى است بزرگوار. ايضا آيه هفدهم از سوره دخان و چهلم از حاقّه و غيره.

لا إِلهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ مؤمنون: 116. إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ واقعة: 77. وصف عرش در تمام آيات و در آيه 74 همين سوره «عظيم» و فقط در آيه فوق «كريم» آمده است، شايد آن نيز بمعنى عظيم و شايد بمعنى محترم و شرافتمند باشد: عرش محترميكه مصدر دستورات امور عالم است. طبرسى آنرا نيكو معنى كرده و فرمايد: كريم در جمادات بمعنى نيكو است.

قرآن كريم: يعنى قرآن شريف و محترم و گرانقدر.

جمع كريم كرام است بكسر اول بِأَيْدِي سَفَرَةٍ. كِرامٍ بَرَرَةٍ عبس: 15 و 16. با دست يا در دست نويسندگانى كه بزرگواران و نيكوكارانند وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظِينَ. كِراماً كاتِبِينَ انفطار: 10 و 11.

اكرم

اسم تفضيل است