و اهل مدينه و اهل كوفه بفتح ميم و ديگران بضمّ و نيز بكسر ميم خوانده‏اند و آن مصدر ملك يملك است در صحاح گويد فتح ميم از كسر آن افصح ميباشد.

ممكن است مراد از آن حكومت يعنى: ما با قدرت و اختيار در كارمان و عده تو را مخالفت نكرديم ... و شايد بمعنى ملك و مال باشد يعنى: ما با مال خويش با وعده تو مخالفت نكرديم بلكه چيزهائى از زيور قوم فرعون داشتيم كه آنها را انداختيم و سامرى برداشت ...

ملكوت

اين لفظ چهار بار در قرآن مجيد آمده است وَ كَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ انعام:

75. أَ وَ لَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْ‏ءٍ اعراف: 185. در اين دو آيه ظاهرا مراد حكومت و تدبيرى و نظمى است كه در آسمانها و زمين است.

در مجمع فرموده: ملكوت مانند ملك (بر وزن قفل) است ولى از ملك رساتر و ابلغ است زيرا واو و تاء براى مبالغه اضافه ميشوند.

در صحاح گويد: ملكوت از ملك (بر وزن قفل) است مثل رهبوت از رهبة گويند: «له ملكوت العراق» براى او است حكومت عراق.

ما وقتيكه از كارخانه‏اى ديدن مى‏كنيم مى‏بينيم كه در آن نظم بخصوصى حكم فرما است هم در ساختن و هم در كارانداختن آن همين طور است آسمانها و زمين. يعنى:

و همانطور بابراهيم حكومت و نظميكه در آسمانها و زمين است نشان ميداديم.

ايضا قُلْ مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ مؤمنون: 88. فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ يس: 83.

پاك و منزّه است خدائيكه حكومت و اداره هر چيز در دست او است.

مَلَك

(بفتح ميم و لام) فرشته.

جمع آن ملائكه است اكثر علماء معتقداند كه آن از الوك مشتق است و الوك بمعنى رسالت است (مجمع)