وَ مَقامٍ كَرِيمٍ‏

شعراء: 58. إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي مَقامٍ أَمِينٍ دخان: 51. جايگاه و محل اقامت است.

مقام بضمّ اول در آيه يا أَهْلَ يَثْرِبَ لا مُقامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا احزاب:

13. بمعنى اقامت است يعنى اى اهل يثرب با اين كثرت كفّار وجهى براى اقامت شما در اينجا نيست برگرديد.

و در آيه إِنَّها ساءَتْ مُسْتَقَرًّا وَ مُقاماً فرقان: 66. بمعنى اقامتگاه ميباشد و در الَّذِي أَحَلَّنا دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِهِ فاطر: 35. مقامة بمعنى اقامت است.

وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ رحمن: 46. مقام بمعنى منزلت است مقام ربّ همان علم و احاطه و تدبير و حفظ و مجازات اوست نسبت ببنده‏اش چنانكه فرموده: أَ فَمَنْ هُوَ قائِمٌ عَلى‏ كُلِّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رعد: 33 كه گذشت.

وَ ما مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقامٌ مَعْلُومٌ صافات: 164.

(تقويم): تعديل. گويند «قوّم الشّى‏ء: عدّله» در آيه لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي أَحْسَنِ تَقْوِيمٍ تين: 4. ظاهرا مراد اعتدال غرائز و تناسب اندام ظاهرى و باطنى انسان است مثل يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ. الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ انفطار: 6 و 7.

(قوام): بفتح اول بمعنى اعتدال است گويند «قام الامر: اعتدل» وَ الَّذِينَ إِذا أَنْفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَ لَمْ يَقْتُرُوا وَ كانَ بَيْنَ ذلِكَ قَواماً فرقان:

67. آنانكه چون انفاق كنند اسراف و تقتير نميكنند و انفاقشان ميان آندو معتدل است ظاهرا مصدر از براى فاعل است.

قيامت‏

كلمه قيامت مصدر است در مجمع گويد: «قام يقوم قياما و قيامة» مثل «عاد يعود عيادا و عيادة» پس قيامت بمعنى برخاستن و يوم القيامة بمعنى روز برخاستن از قبرها و روز زنده شدن است. راغب گويد: تاء آن براى دفعه است و دلالت بر وقوع