سعادت بعادت در زندگى اخروى معنائى نخواهد داشت در باره اهل بهشت آمده: خالِدِينَ فِيها لا يَبْغُونَ عَنْها حِوَلًا كهف: 108. يعنى اهل بهشت در آن پيوسته‏اند و طالب تحوّل نيستند. اين قهرا براى آنست كه نعمتهاى بهشتى براى آنها پيوسته تازه و لذّت آور است و سير و خسته نميشوند.

قوم

جماعت مردان. در صحاح گفته: قوم بمعنى مردان است و شامل زنان نيست از لفظ خود مفرد ندارد زهير در شعر خود گويد:

و ما ادرى و سوف اخال ادرى أقوم آل حصن ام نساء نميدانم بگمانم بزودى خواهم دانست كه: آل حصن مردانند يا زنان.

و خداوند فرموده: لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ ... وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساءٍ حجرات:

11. گاهى زنان نيز داخل قوم‏اند بتبعيّت زيرا قوم هر پيامبر شامل مردان و زنان است، همچنين است قول راغب در مفردات.

در اقرب الموارد گويد: جماعت مردان را قوم گفته‏اند كه آنها قائم و متصدى بكارهاى مهمّ‏اند، اين لفظ مذكّر و مؤنّث آيد گويند: «قام القوم و قامت القوم» در مجمع ذيل آيه فوق فرموده: خليل گفته: قوم بمردان اطلاق ميشود نه بزنان چون بعضى با بعضى بكارها قيام ميكنند.

ناگفته نماند: در آيه فوق زنان بقرينه مقابله داخل در قوم نيستند ولى در آيات ديگر قطعا زنان داخل در قوم‏اند مثل قَدْ بَيَّنَّا الْآياتِ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ بقره: 118. مِثْلُ ما أَصابَ قَوْمَ نُوحٍ أَوْ قَوْمَ هُودٍ أَوْ قَوْمَ صالِحٍ وَ ما قَوْمُ لُوطٍ مِنْكُمْ بِبَعِيدٍ هود: 89.

نميشود مراد از قوم در اين آيات فقط مردان باشند لذا بايد براى اخراج زنان قرينه داشته باشيم.

بدين جهت راغب گفته: در تمام قرآن از قوم مردان و زنان اراده شده‏اند و حقيقت آن براى مردان است ولى قاموس معناى اولى آنرا «الجماعة من الرّجال و النّساء معا» گفته است.