2 ـ ماهيت برزخ

قالَ الصّادِقُ (عليه السلام): «... اَمّا فى الْقِيامَةِ فَلَكُمْ فِى الْجَنَّةِ بِشَفاعَةِ النَّبى الْمُطاعِ وَ وَصى النّبى؛ وَلكنّى وَاللّه‏ِ أَتَخَوَّفُ عَليْكُمْ فِى البَرْزَخِ!».

قيل: وَمَا الْبَرْزَخُ؟

قالَ: «اَلْقَبْرُ مُنْذُ حينِ مَوْتِهِ اِلَى يَوْم القِيامَةِ».(1)

امام صادق (عليه السلام) فرمود: «شيعيان ما، با شفاعت پيامبر و امامان معصوم (عليهم السلام) در قيامت، همگى بهشتىاند؛ امّا سوگند به خدا، از وضع و حالتان در برزخ، خوف دارم» [زيرا، در برزخ، ديگر شفاعت نيست!]

پرسيدند: برزخ چيست!؟

فرمود: «از هنگام مرگ تا روز قيامت».

3 ـ برزخ در آيينه وحى

قالَ الصّادِقُ (عليه السلام): «فَاَمّا اِنْ كانَ مِنَ الْمُقَرَّبينَ فَرَوْحٌ وَ رَيْحانٌ فى قَبْرِه، وَجَنَّتُ نَعيمٍ فى الأخِرَة؛ وَ اَمّا اِن كانَ مِنْ الْمُكَذِّبينَ الضّالّينَ فَنُزُلٌ مِنْ حَميمٍ فى قَبْرِهِ وَتَصْلِيَةُ جَحيمٍ فِى اْلآخِرَة».(2)

امام صادق (عليه السلام) [در تفسير آيات 88 تا 94 سوره واقعه، چنين] فرمود: «اگر از نيكان نزديك به درگاه خدا باشد، در قبرش آسوده و شادمان است و در آخرت نيز در بهشت جاودان خواهد بود.

(1). «الكافى»، ج3، ص242. «بحار»، ج6، ص267. «سفينة البحار»، الشيخ عباس القمى، ص71، انتشارات سنايى.

(2). «تفسير القمى»، ج2، ص350. «بحار»، ج6، ص267.