صفحه‌ى 56
خدايا، تو خوب مىدانى كه آن چه از ما سرزده و انجام شده، رقابت براى به دست گرفتن قدرت سياسى، يا جستجوى چيزى از اموال ناچيز دنيا نبوده است.
و بلا فاصله در باره اين كه پس او و يارانش به چه منظور كوشش و تلاش مىكردهاند مىفرمايد:
وَ لكِن لِنَرُدَّ الْمَعالِمَ مِنْ دينِكَ، نُظْهِرَ الْإصلاحَ فِي بِلادِكَ فَيَأمَنَ الْمَظلُومُون مِنْ عِبادِكَ، وَ تقامَ الْمُعَطَّلَةُ مِنْ حُدُودِكَ.
بلكه براى اين بود كه اصول روشن دينت را بازگردانيم و به تحقق رسانيم و اصلاح را در كشورت پديد آوريم تا در نتيجه آن بندگان ستم ديدهات ايمنى يابند و قوانين (يا قانون جزاى) تعطيل شده و بى اجرا ماندهات به اجرا درآيد و برقرار گردد.
حاكمى كه مىخواهد به وسيله تشكيلات دولت و قدرت آمرانهاى كه دارد هدفهاى عالى اسلام را عملى كند، همان هدفهايى را كه امام (عليه السلام) شرح داد، بايستى همان خصال ضرورى را كه سابقاً اشاره كرديم داشته باشد يعنى عالم به قانون و عادل باشد. به همين جهت حضرت امير المؤمنين (عليه السلام) به دنبال فرمايشات خود در تعيين هدفهاى حكومت به خصال لازم حاكم اشاره مىفرمايد:
اللّهُمَّ إِنّي أوَّلُ مَنْ انابَ وَ سَمِعَ و أجابَ. لَمْ يَسْبِقْنى إِلّا رَسُولُ اللَّهِ صلّى اللَّه عَلَيهِ وَ آلِهِ بِالصَّلاةِ. وَ قَدْ عَلِمْتُمْ أنَّهُ لا يَنْبَغِي انْ يَكُونَ الْوالى عَلَى الْفُروُجِ وَ الدِّماءِ وَ الْمغانِمِ وَ الْأحْكامِ وَ إمامَةِ الْمُسلِمينَ الْبَخيلُ. فَتكُونَ في أموالِهِمْ نَهْمَتُهُ.
خدايا، من اولين كسى بودم كه رو به تو آورد و (دينت را كه بر زبان رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) جارى شد) شنيد و پذيرفت. هيچ كس جز پيغمبر خدا (صلّى الله عليه وآله وسلّم) در نماز گزاردن بر من سبقت نجست. و شما مردم خوب مىدانيد كه شايسته نيست كسى كه بر نواميس و خونها و درآمدها و احكام و قوانين و پيشوايى مسلمانان ولايت و حكومت پيدا مىكند بخيل باشد، تا بر اموال مسلمانان حرص ورزد.
و لَا الْجاهِلُ فَيُضِلَّهُم بِجَهْلِه و بايد كه جاهل (و ناآگاه از قوانين) نباشد، تا از روى نادانى مردم را به گمراهى بكشاند.
وَ لَا الْجافِى فيقطعَهم بِجَفائِهِ، وَ لَا الخائِفُ لِلدُّوَلِ فيَتخِذ قَوْماً دُونَ قَوْمٍ.