تفسیر نور

صفحه ى 112

2- نفاق، درجاتى دارد: نفاقِ زبانى، نفاق رفتارى و نفاق قلبى. «فِي قُلُوبِهِمْ»

3- نفاق، گاهى موقّت و گاهى دائمى و هميشگى است. «1» «إِلى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ»

4- پيمان شكنى و دروغ، روحيّه ى نفاق مى آورد. گناه، گناه مى آورد. «فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً»... «

بِما أَخْلَفُوا»... «وَ بِما كانُوا يَكْذِبُونَ»

5- سرچشمه ى بدبختى هاى انسان، خود اوست. «بِما أَخْلَفُوا»، «بِما كانُوا يَكْذِبُونَ»

أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَ نَجْواهُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ

آيا ندانستند كه خداوند، راز آنان و سخنان آهسته (و درِگوشى) آنان را مى داند و اينكه خداوند، به همه ى غيب ها داناست؟!

نكته ها:

شايد مراد از «سِرَّهُمْ»، كفر باطنى منافقان باشد و مراد از «نَجْواهُمْ»، توطئه ى گروهىِ آنان و مقصود از «الْغُيُوبِ»، اهداف و نيّت هاى آنان باشد. «2»

پيام ها:

1- منافقان براى مخفى نگهداشتن توطئه هاى خود تلاش مى كنند، ولى خداوند آنان را به اسرارشان هشدار مى دهد. «أَ لَمْ يَعْلَمُوا...»

2- شناخت ناقص، سبب عملكرد ناقص است. «أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ»... «أَ لَمْ يَعْلَمُوا...»

آرى، اگر انسان بداند كه خداوند از آشكار و پنهان او آگاه است، تقوايش زياد شده، نفاقش از بين مى رود و توبيخ نمى شود.

الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقاتِ وَ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

(1). حضرت على عليه السلام فرمودند: مراد از «يوم يلقونه»، روز قيامت است. بحار، ج 90، ص 132.

(2). تفسير فرقان.