تفسیر نور

صفحه ى 113

منافقان بر مؤمنانى كه (علاوه بر صدقات واجب،) داوطلبانه صدقات مستحبّ نيز مى دهند و همچنين بر مؤمنانِ (تهى دستى) كه جز به اندازه ى توانشان چيزى (براى انفاق و پشتيبانى از جبهه) نمى يابند، عيب مى گيرند و آنان را مسخره مى كنند. (بدانند كه) خداوند آنان را به ريشخند مى گيرد (و كيفر تمسخرشان را خواهد داد) و براى آنان عذابى دردناك است.

نكته ها:

رسول خدا صلّى الله عليه وآله از مردم تقاضاى كمك به جبهه كرد. توانگران كمك هاى شايانى كردند و ناتوانان كمك اندك داشتند. منافقان، كمك توانگران را ريايى دانسته و مورد عيب جويى و طعن قرار مى دادند و كمك بى بضاعت ها را مسخره مى كردند. «1» از جمله ابو عقيل انصارى با اضافه كارى، مقدارى خرما براى كمك به جبهه نزد پيامبر آورد، منافقان او را نيز مسخره كردند.

مال و ثروت داشتن، شرط انفاق نيست، بايد اخلاص، ايمان و سخاوت داشته باشيم. در آيه ى 79 خوانديم كه ثعلبه با آن همه ثروت، حقّ واجب الهى را نپرداخت و ابو عقيل كه كارگرى ساده بود، با اخلاص چند عدد خرما را به جبهه ى اسلام كمك كرد.

امام رضا عليه السلام فرمودند: مراد از مسخره كردن خداوند، «سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ»، آن است كه خداوند كيفر استهزاى آنان را مى دهد. «2»

پيام ها:

1- مسخره كردن، كار منافقان است. خود كمك نمى كنند، كمك هاى ديگران را نيز زير سؤال مى برند. «الَّذِينَ يَلْمِزُونَ»

2- مؤمنان با ميل و علاقه انفاق مى كنند. «الْمُطَّوِّعِينَ» (يعنى از روى رغبت)

(1). «يَلمِزُونَ» كه به معناى طعنه زدن است، درباره ى مؤمنان توانگر است و «فَيَسْخَرُونَ» در مورد مؤمنان تهيدست مى باشد.

(2). بحار، ج 3، ص 319.