بعضي از آنها كساني هستند كه (به ظاهر) به سخن تو گوش مي دهند، ولي ما بر دلهايشان پرده هايي قرار داده ايم تا آن را نفهمند و در گوشهايشان (نسبت به شنيدن حق ّ) سنگيني قرار داديم و آنان به قدري لجوجند كه اگر هر آيه و معجزه اي را ببينند، باز هم به آن ايمان نمي آورند تا آنجا كه چون نزد تو آيند با تو جدال مي كنند و كساني كه كافر شدند مي گويند: اين نيست جز افسانه هاي پيشينيان .
در شأن نزول اين آيه آمده است كه ابوسفيان ، وليد بن مغيره ، عتبه ، شيبه و نضربن حارث ، در كنار كعبه به تلاوت قرآن پيامبر گوش مي دادند، به نضر گفتند: چه مي خواند? گفت : به خداي كعبه نمي فهمم چه مي خواند، ولي چيزي جز افسانه ها و داستان هاي پيشينيان نيست ، من مشابه اين داستان ها را براي شما گفته ام . سپس اين آيه نازل شد.
((أكنّه)) جمع ((كن ّ)) يا ((كنان )) به معناي پرده است . ((وقر)) به معناي سنگيني و ((أساطير)) جمع ((اسطوره )) به معناي مطالب پي در پي و خيالي است كه شنيدن آن جاذبه دارد.
پرده افكني بر دل وسنگيني گوش ، به خاطر روحيّه ي لجاجت مشركان است . قرآن مي فرمايد: (فلما زاغوا أزاغ اللّه قلوبهم ) (283) .
از اينكه در آيه ي قبل ، سخن از مشركين بود ولي در اين آيه درباره همان گروه تعبير به (الّذين كفروا) نموده است معلوم مي شود مشركين همان كفّارند.
1- پيامبران و رهبران الهي بايد از روحيات كفّار و مخالفين و ترفندهاي آنان آگاه باشند. (و منهم من يستمع )
2- از همه ي كفّار مأيوس نباشيد، بعضي از آنان لجوجند. (و منهم )
3- شنيدن صوت قرآن ، آنگاه ارزش دارد كه در دل اثر كند. (أكنه ان يفقهوه )
4- كفّار بر انكار خود اصرار دارند و پرده افكني خداوند بر دل كفار، به خاطر همين عناد و اصرار خود آنان است . (ان يروا كل ّ آيه لايؤمنوا)
5- لجاجت ، درد بي درمان است و مثل آينه ي موج دار، بهترين صورت ها را هم زشت نشان مي دهد. (ان يروا كل آيه لايؤمنوا)
6- اگر كسي به قصد جدال و با سوء ظن و روح منفي و موضعگيري قبلي ، حتّي با پيامبر هم ملاقات كند، بهره اي نخواهد برد. (جائك يجادلونك ...)
7- كفّار هيچ راه صحيح و منطقي براي مقابله با پيامبر اسلام نداشتند. (پناه به جدال و تهمت نشانه عجز آنان از منطق است ) (يجادلونك ...)
8- قرآن ، براي كافران و مشركان نيز جذّاب است . (يقول الذين كفروا ان هذا الاّ اساطير الاوّلين ) (((اساطير))، به معناي سخن زيباست . (284) )
283-صف ، 5
284-لسان العرب