تفسیر نور سوره البقره

محسن قرائتی‏

نسخه متنی -صفحه : 286/ 55
نمايش فراداده

آيه: 54 وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُواْ إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ عِندَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

ترجمه

و (بخاطر بياوريد) زمانى كه موسى به قوم خود گفت: اى قوم من، شما با (به پرستش) گرفتن گوساله، به خود ستم كرديد. پس به سوى خالق خود توبه كرده و باز گرديد و يكديگر را به قتل برسانيد،اين كار براى شما در پيشگاه پروردگارتان بهتر است، پس خداوند توبه ى شما را پذير فت، زيرا او توبه پذير مهربان است.

نكته ها

مراد از قتل نفس در جمله: فاقتلوا انفسكم خودكشى نيست، بلكه يكديگر را كشتن است. نظير آيه ى شريفه: لا تلمزوا انفسكم (341) همديگر را طعنه نزنيد. و يا نظير آيه ى فسلّموا على انفسكم (342) ، يعنى همديگر را سلام دهيد.

پذيرفتن اين نحو توبه ى سخت، براى يهوديان فضليت است. زيرا خداوند در انتقاد از مسلمانان منافق مى فرمايد: و لو انّا كتبنا عليهم ان اقتلوا انفسكم اواخرجوا من دياركم ما فعلوه الاّ قليلٌ منهم (343) يعنى: اگر بر آنان فرمان كشتن همديگر را واجب مى نموديم و يا فرمان خروج از سرزمين خودشان را صادر مى كرديم، آنرا جز افراد اندكى انجام نمى دادند.

پيام ها

1- مردم را با محبّت براى پذيرش حدود الهى آماده كنيد. يا قوم ... فاقتلوا

2- شرك، ظلم به نفس است. ظلمتم انفسكم باتّخاذكم العجل

3- هر چه برهان و معجزه و دليل بيشتر عرضه شود، تكليف سنگين تر و تخلّف از آن خطرناك تر خواهد بود. گوساله پرستى، بعد از ديدن آن همه معجزه، توبه اى جز اعدام ندارد.فتوبوا... فاقتلوا انفسكم

4- حكم مرتدّ، قتل است.فاقتلوا انفسكم

5 - مرگ در رحمت الهى، بهتر از زندگى در لعنت الهى است. ذلكم خيرٌ لكم

6- اجراى حدود الهى، گرچه به قيمت قتل انسان باشد، به نفع اوست. فاقتلوا... ذلكم خير لكم

7- اساس دستورات الهى، خير رسانى به انسان است. ذلكم خير لكم

8 - براى جريمه هاى سنگين، بايد بركات زيادى گفته شود تا مردم آماده پرداخت آن شوند. فاقتلوا ... ذلكم خير، فتاب عليكم، انّه هو التّواب الرحيم

341-نساء، 48 و116.
342-حجرات، 11.
343-نور، 61.