و البتّه من ، هر كس را كه توبه كند و ايمان آورد و كار شايسته انجام دهد، به هدايت برسد، قطعا مي بخشم .
به دنبال آيه ي قبل كه با تهديد به اتمام رسيد، اين آيه بشارت الهي را به همراه دارد و اين شيوه در همه جاي قرآن ديده مي شود.
توبه از هر گناه و خلاف بايد متناسب با همان گناه و خلاف باشد. مثلا توبه كسي كه نماز نخوانده ، قضاي نماز است ، توبه ي مردم آزاري ، عذرخواهي است ، توبه ي كتمان حقايق ، بيان آن است ، توبه ي شرك ، ايمان به خداست ، توبه ي مال مردم خواري ، ردّ اموال به صاحبان آن است .
گرچه در اين آيه سخن از بخشش توبه كنندگان است ، امّا در آيه ي ديگر مي خوانيم : كساني كه بعد از ايمان ، كفر بورزند وبر آن بيفزايند، ديگر هرگز توبه آنان قبول نخواهد شد. (ان ّ الّذين كفروا بعد ايمانهم ثم ّ ازدادوا كفرا لن تقبل توبتهم ) (597) انبياي الهي نيز از خدا طلب مغفرت مي كردند; آدم (ع): (ان لم تغفرلنا) (598) ، نوح (ع): (الاّ تغفرلي وترحمني ) (599) ، ابراهيم (ع): (اطمع أن يغفرلي ) (600) ، موسي (ع): (رب ّ اغفرلي و لاخي ) (601) ، عيسي (ع): (وأن تغفرلهم ) (602) ومحمّد (ص ): (واستغفره ) (603) در روايات مراد از ((اهتدي ))، هدايت به ولايت اهلبيت : دانسته شده است . (604)
1- راه توبه بر آنان كه مشمول غضب الهي شده اند، باز است . (فقد هوي ...انّي لغفّار)
2- بازگشت واقعي انسان ، مغفرت وآثار بسياري را از جانب خدا در پي دارد. (انّي لغفّار لمن تاب )
3- توبه با شرايطي پذيرفته مي شود. الف : بازگشت (تاب )، ب : ايمان (آمن )، ج : كار خوب (عمل صالحا)، د: هدايت پذيري (اهتدي ).
4- حتّي ايمان وعمل صالح بدون هدايت پذيري از هاديان الهي كافي نيست . (آمن و عمل صالحا ثم ّ اهتدي ) (آري ، اگر ايمان وعمل صالح باشد، ولي انسان در خط هدايت هاديان الهي قرار نگيرد، صيد سامري وبلعم باعوراها مي شود.)
5- مؤمن بودن و مؤمن شدن مهم است ، امّا مؤمن ماندن مهم تر است . (ثم اهتدي )
597-آل عمران ، 90
598-اعراف ، 23
599-هود، 47
600-شعراء، 82
601-اعراف ، 151
602-مائده ، 118
603-نصر، 4
604-كافي ، ج 8، ص 393