فيّومي نُسُك را مفرد[1]، و طبرسي آن را جمع دانسته و گفته است: نُسُك جمع نسيكه (به معناي ذبيحه) و جمع ديگر آن «نسائك» است؛ مانند صحف و صحائف كه جمع صحيفه است.[2]
تَمَتَّعَ: «تمتّع» به معناي لذّت بردن و بهرهمند شدن است.[3] مقصود از تمتع در عمره و حج: (فَمَن تَمَتَّعَ بِالعُمرَةِ اِلَي الحَجّ) كه از آن به «متعة الحجّ» تعبير ميشود، اين است كه حجگزار در ماههاي حجّ (شوال، ذيقعده و ذيحجه) در ميقات براي عمره تمتع مُحْرِم شود و در مكه طواف، نماز طواف و سعي را انجام دهد و با تقصير از احرام خارج شود كه از اين راه همه محرّمات احرام، حتي استمتاع از همسر براي او حلال ميشود و اين معناي (تَمَتَّعَ بِالعُمرَة) است و اين حلال بودن تا احرام مجدد براي حجّ، ادامه دارد كه اين معناي (اِلَي الحَجّ) است.
لَمْ يَجِدْ: «وجدان»، وجود و جِدَة (در برابر فقدان و فقد) به معناي دستيافتن و پيدا كردن است.[4]
در آيه مورد بحث مقصود از پيدا نكردن قرباني، اعمّ از نبود آن يا عدمتمكن از خريد آن است؛ مانند (فَلَم تَجِدوا ماءًً)[5] كه مراد اعم از نبودِ آب يا عدم تمكن از فراهم آوردن آن است، زيرا گاهي از تمكن و عدم تمكن به
[1] ـ المصباح، ص603، «ن س ك». [2] ـ مجمع البيان، ج 1 2، ص 518. [3] ـ التحقيق، ج11، ص15، «م ت ع». [4] ـ المصباح، ص648، «و ج د». [5] ـ سوره نساء، آيه 43.