میزان الحکمه

محمد محمدی ری شهری؛ ترجمه حمیدرضا شیخی

جلد 1 -صفحه : 183/ 32
نمايش فراداده

ادب و خرد

ـ امام على عليه السلام ادب , همدمى خوب براى خرد است .

ـ بى گمان همچنان كه كشت تشنه باران است , صاحبان خرد نيز به ادب نيازمندند.

ـ ادب مايه اصلاح و درستى خرد است .

ـ هر چيزى نيازمند خرد است و خرد نيازمند ادب .

ـ ادب هرگز سودمند نباشد مگر آن كه با خرد قرين گردد.

ـ آداب , بارور كننده فهمها و مولود ذهنهاست .

ـ ادب , تصوير خرد است .

ـ ادب در انسان همچون درختى است كه ريشه آن خرد است .

ـ پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله ادب نيكو زيور خرد است .

ـ امام سجاد عليه السلام آداب دانشمندان ,خرد را فزونى مى بخشد.

ـ امام حسن عليه السلام آن را كه خرد نيست ادب نيست .

ـ امام على عليه السلام دين و ادب زاييده خرد هستند.

ـ برترين خرد ادب است .

ـ هر كه ادبش بر خردش افزون شود, همچون شبانى است درميان گوسپندان بسيار.

تاديب و تربيت نفس

ـ امـام عـلـى عـلـيـه الـسـلام تـربـيت كردن نفسهاى خودرا به عهده بگيريد و آنها را از آزمندى عادتهايشان باز داريد.

ـ قلبت را با ادب فروزان كن همچنان كه آتش با هيمه برافروخته مى شود, همچون هيزم شكن در شب    ((6)) و كف و خاشاك سيلاب نباش .

ـ كـسـى كه آموزگار و مربى خود باشد , بيشتر در خور بزرگداشت است از كسى كه آموزگار و مربى مردم باشد.

ـ بهترين ادب آن است كه از خودت آغاز كنى .

دستاورد ادب

ـ امام على عليه السلام ادب نيكو سبب تزكيه اخلاق است .

ـ امـام رضـا عليه السلام خرد هديه اى الهى است و تربيت با كوشش به دست مى آيد, پس كسى كه بـراى كـسـب ادب بكوشد آن رافراچنگ آورد و آن كه براى كسب خرد زحمت كشد جز بر نادانى خود نيفزايد.

ـ امام على عليه السلام هر كه دلداده ادب باشد بديهايش كاستى گيرد.

ـ چون ادب از كفت رفت , خاموشى اختيار كن .

ـ هرگاه خوى ناپسندى را در كسى ديدى مانند آن را از خودت دور كن .

ـ هـيـچ چـيـزى بـه مـانند صبر و شكيبايى , فرجامى نيك و پايانى دلپذير ندارد و بى ادبى را دفع نمى كند و در رسيدن به مقصود يارى نمى رساند.

ـ در بـرابـر (مـشـكلات ) روزگار تنها بايد از خرد كمك گرفت و براى دستيابى به ادب    ((7)) از كاوش و جستجو.

ـ بـه عـيـسى بن مريم عليه السلام عرض شد: چه كسى تو را ادب آموخت ؟

فرمود: هيچ كس ادبم نياموخت , بلكه زشتى نادانى راديدم و از آن دورى گزيدم .

ـ امـام سـجـاد عليه السلام بار خدايا! ما را از كسانى بدار كه به حلقه دانش چنگ آويختند و نفس خويشتن را با فهم پروراندند.

ـ لـقـمـان عـليه السلام هر كه خواهان ادب باشد بدان اهتمام ورزد و هر كه بدان اهتمام ورزد در شناخت آن رنج برد و هر كه براى دانستن آن زحمت كشد سخت جوياى آن شود و هر كه بشدت آن را بـجـويد به سودش دست يابد, پس ادب را عادت خود گردان ,زيرا تو (به لحاظ متصف شدن به اين عادات پسنديده ) جانشين كسانى هستى كه پيش از تو به اين آداب آراسته بوده اند و سود آن را به آيندگان نيز مى رسانى .

ـ امام على عليه السلام با دانشمندان همنشينى كن تا بردانشت افزوده , ادبت نيكو و جانت پاكيزه گردد.

ـ ادب , سبب تيز هوشى مى شود.

ـ چون دانش آدمى فزونى گيرد ادبش افزون شود و ترسش از خدا دو چندان گردد.

ـ خداى تعالى به عيسى عليه السلام فرمود: دل خود را با ترس (از من ) تربيت كن .