وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ كَثِيرَا مِنَ الْجِنِّ وَ الإنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَ يَفْقَهُونَ بِها وَ لَهُمْ أَعْيُنٌ لاَ يُبْصِرُونَ بِها وَ لَهُمْ آذَانٌ لاَ يَسْمَعُونَ بِها أُولَئِكَ كَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغافِلُونَ» . (1)
وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا صُمٌّ وَ بُكْمٌ فِي الظُّلُماتِ مَنْ يَشأِ اللّه ُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ» . (2)
(انظر) البقرة : 171 ، الأنعام : 25 ، يونس : 42.
17100- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : ما كُلُّ ذي قَلبٍ بِلَبِيبٍ ، و لا كُلُ ذي سَمعٍ بِسَميعٍ، و لا كُلُ ناظِرٍ بِبَصيرٍ. (3)
أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِها أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِها فَإِنَّهَا لاَ تَعْمَى الأَبْصَارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِي فِي الصُّدُورِ» . (4)
«و در حقيقت، بسيارى از جنّيان و آدميان را براى دوزخ آفريده ايم. [چرا كه] دلهايى دارند كه با آن [حقايق را ]دريافت نمى كنند و چشمانى دارند كه با آنها نمى بينند و گوشهايى دارند كه با آنها نمى شنوند. آنان همان چهار پايانند بلكه گمراهترند، آنان همان غافلانند».
«و كسانى كه آيات ما را دروغ پنداشتند، در تاريكيها[ى كفر ]كر و لالند. هر كه را خدا بخواهد، گمراهش مى گذارد و هر كه را بخواهد، بر راه راست قرارش مى دهد».
17100- امام على عليه السلام : نه هر صاحب دلى خردمند است و نه هر صاحب گوشى شنوا و نه هر بيننده اى بينا.
«آيا در زمين نگشته اند تا دلهايى داشته باشند كه با آن بينديشند يا گوشهايى كه با آن بشنوند؟ زيرا در حقيقت، چشمها كور نيست، بلكه دلهايى كه در سينه هاست كور است».
1-الأعراف : 179. 2-الأنعام : 39. 3-نهج البلاغة : الخطبة 88. 4-الحجّ : 46.