19067- عنه عليه السلام ـ و قد قيلَ في مَجلِسِهِ : جاوِرْ مَلِكا أو بَحرا ـ : هذا مُحالٌ ، و الصَّوابُ أن لا يُجاوِرَ مَلِكا و لا بَحرا ؛ لأنّ المَلِكَ يُؤذيكَ ، و البَحرَ لا يُرويكَ . (1)

(انظر) السلطان : باب 1839 .

إذا مَلَكَ الأراذلُ :هرگاه فرومايگان، پادشاه شوند

الكتاب

قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَ جَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً وَ كَذلِكَ يَفْعَلُونَ» . (2)

الحديث

19068- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : إذا مَلَكَ الأراذِلُ هَلَكَ الأفاضِلُ . (3)

19069- عنه عليه السلام : إذا استَولَى اللِّئامُ اضطَهِدَ الكِرامُ . (4)

19070- عنه عليه السلام : مَن مَلَكَ استَأثَرَ . (5)

خَيرُ المُلوكِ :بهترين پادشاهان

19071- الإمامُ عليٌّ عليه السلام : أجَلُّ المُلوكِ مَن مَلَكَ نفسَهُ و بَسَطَ العَدلَ . (6)

19067- امام صادق عليه السلام ـ آنگاه كه در حضور ايشان گفته شد : يا همسايه پادشاه باش يا همسايه دريا ـ فرمود: اين درست نيست، درستش اين است كه : نه با پادشاه بايد همسايه شد و نه با دريا؛ زيرا پادشاه تو را مى آزارد و دريا سيرابت نمى كند.

هرگاه فرومايگان، پادشاه شوند

قرآن

«[ملكه سبا] گفت : پادشاهان چون به شهرى درآيند؛ آن را تباه و ارجمندانش را خوار مى گردانند و اين گونه مى كنند».

حديث

19068- امام على عليه السلام : هرگاه فرومايگان ، پادشاه (فرمانروا) شوند، گران مايگان هلاك مى شوند.

19069- امام على عليه السلام : هرگاه لئيمان چيره شوند، كريمان مقهور مى گردند.

19070- امام على عليه السلام : هركه پادشاه (مالك) شود انحصار طلب مى گردد.

بهترين پادشاهان

19071- امام على عليه السلام : ارجمندترين پادشاهان كسى است كه بر نَفْس خود پادشاهى كند و عدالت را بگستراند.

1-الدرّة الباهرة : 32 .

2-النمل : 34 .

3-غرر الحكم : 4033 .

4-غرر الحكم : 4035 .

5-نهج البلاغة : الحكمة 160 .

6-غرر الحكم : 3206 .