«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ تُحِلُّوا شَعَائِرَ اللهِ وَلاَ الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلاَ الْهَدْيَ وَلاَ الْقَلاَئِدَ وَلاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَاناً...»1
«اي ايمان آورندگان، شعائر الهي(مراسم حجّ) را محترم بشماريد و مخالفت با آنها را حلال ندانيد و نه ماهِ حرام را و نه قرباني هاي بي نشان و نشان دار و نه آنان كه به قصدِ خانه خدا، براي به دست آوردن فضل خدا و خشنودي خدا مي آيند...»
در اين آيه، ايمان آورندگان، مخاطب هستند; زيرا كه از ديگران احرام و به جا آوردنِ حج صحيح نيست.
«اِحلال; التهاون بحرمتها وتركه علي وجه الحلّيه».
در واقع گفته شده است: «لا تجعلوا محرّمات الله حلالاً ومُباحاً ولا العكس» أي: «لا تتعدّوا حدوده».2
شعائر جمع شعيره ( وقيل واحدها شعارة ) شامل مناسك و برنامه هاي حج است; از وقوفِ به عرفات ومشعر و منا و رمي جمرات و طوافِ سعي و ديگر اعمال، در واقع «الشعائر = المعالم»; «لأنّها علامات الحجّ».
اشتقاق كلمه از: «شعر فلان بهذا الأمر»; «إذا علم به».3 «قَلاَئِدَ»; خَيْلٌ يفتله.
«وَلاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ...}; يعني قاصدين البيت. اين آهنگ كنندگان، ممكن است مسلمان باشند وممكن است كافر. گفتني است كفّار نيز در جاهليّت حج بجا مي آوردند.{يَبْتَغُونَ فَضْلا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَاناً» جمله اي است كه صفت واقع شده، براي«آمّين البيت».
بعضي گفته اند: منظور از «فضلا» رزقِ دنياوي است در تجارت.
و منظور از «رضواناً» رضا و خشنودي اُخروي است.4
در آيه مورد بحث چند دستور مربوط به حجّ و زيارت كعبه هست ولي در اين ميان، برخي از دستورات، از ويژگي خاصّي برخوردار است; مثلاً آنجا كه خدا گفته است:« ... وَلاَ آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَاناً».