الگوهای رفتاری امام علی (علیه السلام) و علم و هنر

محمد دشتی

نسخه متنی -صفحه : 248/ 2
نمايش فراداده

سرآغاز

نوشتار نورانى و مبارك و ارزشمندى كه در پيش روى داريد، تنها برخى از «الگوهاى رفتارى» آن يگانه بشريّت،

باب علم نبىّ،

پدر بزرگوار امامان معصوم عليهم السلام،

تنها مدافع پيامبر صلّى الله عليه وآله به هنگام بعثت و دوران طاقت فرساى هجرت، و جنگ ها و يورش هاى پياپى قريش،

و نابود كننده خط كفر و شرك و نفاق پنهان،

اوّل حافظ و جامع قرآن، و قرآن مجسّم،

حضرت امير المومنين عليه السلام است كه همواره با قرآن بود،

و با قرآن زيست

و از قرآن گفت، و تا بهشت جاويدان، در كنار چشمه كوثر و پيامبر صلّى الله عليه وآله، وحدتشان جاودانه است.

مباحث ارزشمند آن در حال تكامل و گسترش است،

نورانى است،

نورِ نور است،

و عطرآگين از جذبه هاى عرفانى وشناخت و حضور است،

كه با نام هاى مبارك زير، در آسمان پُر ستاره انديشه ها خواهد درخشيد مانند:

1 امام على عليه السلام و اخلاق اسلامى

الف اخلاق فردى

ب اخلاق اجتماعى

ج آئين همسردارى

2 امام على عليه السلام و مسائل سياسى

3 امام على عليه السلام و اقتصاد

الف كار و توليد

ب انفاق و ايثارگرى

ج عمران و آبادى

د كشاورزى و باغدارى

4 امام على عليه السلام و امور نظامى

الف اخلاق نظامى

ب امور دفاعى و مبارزاتى

5 امام على عليه السلام و مباحث اطّلاعاتى و امنيتّى

6 امام على عليه السلام و علم و هنر

الف مسائل آموزشى و هنرى

ب مسائل علمى و فرهنگى

7 امام على عليه السلام و مديريّت

8 امام على عليه السلام و امور قضائى

الف امور قضائى

ب مسائل جزائى و كيفرى

9 امام على عليه السلام و مباحث اعتقادى

10 امام على عليه السلام و مسائل حقوقى

11 امام على عليه السلام و نظارت مردمى (امر به معروف ونهى از منكر)

12 امام على عليه السلام و مباحث معنوى و عبادى

13 امام على عليه السلام و مباحث تربيتى

14 امام على عليه السلام و مسائل بهداشت و درمان

15 امام على عليه السلام و تفريحات سالم

الف تفريحات سالم

ب تجمّل و زيبائى

مطالب و مباحث هميشه نورانى مباحث ياد شده، از نظر كاربردى مهّم و سرنوشت سازند، زيرا تنها جنبه نظرى ندارند، بلكه از رفتار و سيره و روشهاى الگوئى امام على عليه السلام نيز خبر مى دهند،

تنها داراى جذبه «قال» نيست كه دربردارنده جلوه هاى «حال» نيز مى باشد.

دانه هاى انگشت شمارى از صدف ها و مرواريد هاى هميشه درخشنده درياى علوم نَبَوى است

از رهنمودها وراهنمائيهاى جاودانه عَلَوى است

از محضر حقّ و حقيقت است

و از زلال و جوشش هميشه جارى واقعيّت هاست

كه تنها نمونه هائى اندك از آن مجموعه فراوان و مبارك را در اين جزوات مى يابيد و با مطالعه مطالب نورانى آن،

از چشمه زلال ولايت مى نوشيد

كه هر روز با شناسائى منابع جديد در حال گسترش و ازدياد و كمال و قوام يافتن است. (1)

و در آينده به عنوان يك كتاب مرجع و تحقيقاتى مطرح خواهد بود تا:

چراغ روشنگر راه قصّه پردازا و سناريو نويسان فيلم نامه ها و طرّاحان نمايشنامه ها و حجّت و برهان جدال احسن گويندگان و نويسندگان متعهّد اسلامى باشد، تا مجالس و محافل خود را با ياد و نام آن اوّل مظلوم اسلام نورانى كنيم.

كه رسول گرامى اسلام صلّى الله عليه وآله فرمود:

نَوِّروُا مَجالِسَكُمْ بِذِكرِ عَلِىّ بْنِ اَبى طالِب

(جلسات خود را با نام و ياد على عليه السلام نورانى كنيد)

با كشف و شناسائى «الگوهاى رفتارى امام على عليه السلام» حقيقتِ «چگونه بودن؟!» براى ما روشن مى شود

و آنگاه چگونه زندگى كردن؟! نيز مشخص خواهد شد.

پيروى از امام على عليه السلام و الگو قرار دادن راه و رسم زندگى آن بزرگ معصوم الهى،بر اين حقيقت تكيه دارد كه با مطالعه همه كتب و منابع ومآخذ روائى و تاريخى و سياسى موجود كشف كنيم كه:

«امام على عليه السلام چگونه بود؟»

آنگاه بدانيم كه:

«چگونه بايد باشيم»

زيرا خود فرمود:

اَيُّهَا النّاسُ اِنّى وَاللّهِ ما اءَحُثُّكُم عَلى طاعَةٍ اِلاّ وَ اءَسْبِقُكُم الَيْهَا، وَ لا اءَنْهاكُم عَنْ مَعْصِيَةٍ اِلاّ وَ اءَتَناهى قبلَكُمْ عَنها (2)

(اى مردم! همانا سوگند به خدا من شما را به عمل پسنديده اى تشويق نمى كنم جز آنكه در عمل كردن به آن از شما پيشى مى گيرم، و شما را از گناهى باز نمى دارم جز آنكه پيش از نهى كردن، خود آن را ترك كرده ام)

پس توجه به الگوهاى رفتارى امام على عليه السلام براى مبارزان و دلاورانى كه با نام او جنگيدند، و با نام او خروشيدند، و هم اكنون در جاى جاى زندگى، در صلح و سازندگى، در جنگ و ستيز با دشمن، در خودسازى و جامعه سازى و در همه جا بدنبال الگوهاى كامل روانند، بسيار مهمّ و سرنوشت ساز است تا در تداوم راه امام رحمة اللّه عليه بجوشند، و در همسوئى با امير بيان بكوشند، كه بارها پيامبر اسلام صلّى الله عليه وآله فرمود:

«آنانكه از على پيروى كنند اهل نجات و بهشتند»

و به على عليه السلام اشاره كرد و فرمود:

«اين على و پيروان او در بهشت جاى دارند» (3)

و اميدواريم كه كشف و شناسائى «الگوهاى رفتارى امام على عليه السلام» آغاز مباركى باشد تا اين راه تداوم يابد، وبه كشف و شناسائى «الگوهاى رفتارى» ديگر معصومين عليهم السلام بيانجامد.

در اينجا توجّه به چند تذكّر اءساسى لازم است.