اين خطبه يكى از معروفترين خطبه هاى اميرمؤمنان على (عليه السلام) است و به گفته شيخ مفيد در ارشاد، يكى از سخنانى است كه از آن حضرت به يادگار مانده و ارباب فهم و عقل و خرد، آن را حفظ كرده اند. و به گفته سيد رضى ـ چنان كه خواهد آمد ـ اگر سخنى پيدا شود كه انسان ها را با قوت و قدرت، به سوى زهد در دنيا و توجه به آخرت سوق دهد، اين سخن است.
در اين خطبه كوتاه ـ كه به گفته بعضى از محقّقان، به عنوان بخشى از خطبه 25 محسوب مىشود ـ امام، به ده نكته مهم درباره توجه به آخرت و زهد در دنيا و عدم اعتماد بر مواهب مادّى و زرق و برق اين جهان و آمادگى هر چه بيشتر براى زندگى جاودان آخرت و هشدار نسبت به خطرات مهمّى كه سعادت انسان را تهديد مىكند اشاره مىفرمايد.
اين خطبه بحق از خطبه هاى تكان دهنده اى است كه انسان را به سوى زهد در دنيا و بى اعتنائى به زرق و برق و توجه به امر آخرت، سوق مىدهد و تعبيراتش، آن چنان صريح و دقيق است كه هر كس را كه كم ترين شايستگى داشته باشد از خواب غفلت بيدار مىكند و در هر قسمت تحليل منطقى جالبى را همراه با تعبيرات خطابى ارائه مىدهد.
1 ـ خطبه حاضر از خطب مشهور اميرالمؤمنين على (عليه السلام) است كه بسيارى از بزرگان شيعه و اهل سنت، آن را در كتاب هاى خود آورده اند، از جمله 1 ـ جاحظ در كتاب «البيان و التبيين»، (جلد 1، صفحه 171); 2ـ باقلانى در كتاب «اعجاز القرآن» (صفحه 222); 3 ـ حسن بن على بن شعبه در «تحف العقول»; 4 ـ ابن عبدربّه در «عقد الفريد»، (جلد 2، صفحه 365); 5 ـ ابن قتيبه در «عيون الاخبار»، (جلد 2، صفحه 235); 6ـ مسعودى در «مروج الذهب»، (جلد 3، صفحه 413). مرحومه علامه مجلسى نيز در بحارالانوار، آن را از كتاب «مطالب السئول» محمد بن طلحه شافعى و كتاب «ارشاد مفيد» (با تفاوت هايى) نقل كرده است.