بخش دوم اين خطبه ناظر به اصرار امام (عليه السلام) بر جنگ با شاميان است، و به گفته «نصر بن مزاحم» در كتاب «صفّين» زمانى امام (عليه السلام) اين سخن را بيان فرمود كه مردى از شاميان در ايّام جنگ صفّين از لشكر بيرون آمد، و از امام تقاضاى ملاقات كرد، و پس از آن كه در ميان ميدان با امام (عليه السلام) ملاقات كرد پيشنهاد ترك مخاصمه نمود، به اين ترتيب كه عراقيان به عراق برگردند و شاميان به شام (عراق از آن امام (عليه السلام) باشد و شام از آن معاويه!); ولى حضرت (عليه السلام) با پاسخى قاطع سخن او را نفى كرد و با دليلى روشن و آشكار بيان نمود كه چرا با معاويه بايد بجنگد؟!
اين دو فراز به خوبى نشان مىدهد كه حضرت (عليه السلام) در جاى صلح و آرامش مرد صلح و آرامش بود، و در جاى جنگ مرد جنگ و پيكار!
با اين مقدمه به سراغ تفسير خطبه مىرويم: