پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)

آیة الله العظمی مکارم شیرازی با همکاری: جمعی از فضلاء و دانشمندان

جلد 2 -صفحه : 665/ 454
نمايش فراداده

تأخير، و يا طلب عفو و بخشش راهى بينديشد، انتخاب نادرستى نمود و از حق فرار كرد و به باطل پناهنده شد، به همان كسى كه انسانها را فريب داده و به بند كشيده و اسير و برده مطامع خويش ساخته است!

درست است كه ظاهر قضيه اين بوده است كه مصقله از ترس بدهكارى خود به بيت المال به شام فرار كرد، ولى به نظر مىرسد كه اضافه بر اين كه آمادگيهاى روانى «مصقله» براى اين خيانت بزرگ از قبل فراهم شده بود، شايد كارهاى ديگرى داشته كه مىترسيده برملا شود و گرفتار آيد، و شايد تحمل عدالت على (عليه السلام) كه اصرار بر گرفتن حق بيت المال مىفرمود، براى او گران بود، همان گونه كه بر بسيارى ديگر نيز گران بود.

شاهد سخن اين است كه به يكى از دوستانش به نام «ذهل بن حارث» گفته بود اگر طلبكار من عثمان يا معاويه بود غمى نداشتم!

مى دانستم كه به آسانى حق بيت المال را به من مىبخشند! همان گونه كه آلاف الوف به ديگران بخشيدند، ولى از على (عليه السلام) نگرانم، چون او در امر بيت المال سختگير است!

اما به هر حال كار مصقله قابل توجيه نبود، به خصوص اين كه تضاد آشكارى در آن ديده مىشد. از يك سو دست سخاوت گشود و كار انسانى انجام داد و از سوى ديگر خيانت كرد و پا به فرار گذاشت!

لذا امام (عليه السلام) در ادامه اين سخن مىفرمايد: «هنوز مداح و ثناخوانش لب به مدحش نگشوده بود كه او را ساكت كرد، و هنوز سخن ستايشگرانش را عملا تصديق نكرده بود كه آنها را خاموش نمود! (فَمَا أَنْطَقَ مَادِحَهُ حَتَّى أَسْكَتَةُ، وَ لاَصَدَّقَ واصِفَهُ حَتَّى بَكَّتَهُ (1)).

او در آغاز كارى انجام داد كه هر كس شنيد بر او آفرين گفت، ولى هنوز خبر

1 ـ «بَكَّتَهُ» از ماده«بكت» (بر وزن بخت) به معنى زدن با عصا و مانند آن است، سپس به معنى توبيخ و سرزنش و غلبه بر ديگرى از طريق استدلال آمده است.