پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)

‌صفحه‌ى 308

الضِّرَابُ، قَدِ انْفَرَجْتُمْ عَنِ ابْنِ أَبي طَالِب انْفِرَاجَ الْمَرْأَةِ عَنْ قُبُلِهَا).

براى جمله «إِنْفَرَجْتُمْ...» تفسيرهاى گوناگونى شده، ولى مناسب تر با مقام شامخ اميرمؤمنان على (عليه السلام) و رعايت موازين فصاحت، و رعايت تناسب در مقام تشبيه، همان است كه در بالا گفتيم.

زيرا زن به هنگام وضع حمل، به خاطر درد زيادى كه مىكشد هر لحظه مىخواهد فرزند از او جدا شود، تا نَفَس راحتى بكشد! امام (عليه السلام) مردم كوفه را به چنين زنى تشبيه مىكند كه براى جدا شدن از فرزند، لحظه شمارى مىنمايد; آنها نيز در ميدان نبرد، پيچ و تاب مىخوردند و در انتظار لحظه اى بودند كه راه فرار را پيدا كنند و از محضر امام (عليه السلام) بگريزند; گريختنى كه بازگشتنى در آن نمى باشد; همانگونه كه نوزاد به شكم مادر باز نمى گردد.

امام (عليه السلام) در خطبه 34 تشبيه جالب ديگرى در اين زمينه فرموده; مىفرمايد: «وَ أَيْمُ اللهِ إِنِّي لاََظُنُّ بِكُمْ أَنْ لَوْحَمِسَ الْوَغَى، وَ اسْتَحَرَّ الْمَوْتُ، قَدِ انْفَرَجْتُمْ عَنْ إبْنِ أَبِي طَالِب انْفِرَاجَ الرَّأْسِ; به خدا قسم! من گمان مىكنم اگر جنگ سختى درگير شود و حرارت مرگ به شما نزديك گردد، از فرزند ابوطالب جدا مىشويد، همچون جداشدن سر از تن (كه التيامى در آن نيست)».

سرانجام در پايان اين بخش، موضوع خود را در اين گير و دارها روشن مىسازد و مىفرمايد: «من نشانه روشنى (بر حقّانيت خويش) از پروردگارم دارم; و بر طريقِ آشكار پيامبرم گام برمى دارم; و من در راهى واضح با هوشيارى و دقّت به پيش مىروم!» (وَ إِنِّي لَعَلَى بَيِّنَة مِنْ رَبِّي، وَ مِنْهَاج مِنْ نَبِيِّي، وَ إِنِّى لَعَلَى الطَّرِيقِ الْوَاضِحِ أَلْقُطُهُ لَقْطاً (1)).

بديهى است كسى كه تكيه گاهش فرمان خدا و مسيرش مسير پيامبر (صلّى الله عليه وآله) باشد،

1. «لَقط» به معناى برداشتن چيزى از زمين است و همچنين برداشتن چيزهاى مختلفى از نقاط مختلف. و اشياى گمشده را «لُقَطه» مىگويند، زيرا معمولا از زمين برداشته مىشود.