صفحه‌ى 476
آن اعمال صالح، (و در واقع راه پيروزى در اين مسابقه دو چيز است: ايمان و عمل صالح)». (التَّصْدِيقُ مِنْهَاجُهُ، وَ الصَّالِحَاتُ مَنَارُهُ).
سپس در آخرين جمله هاى اين بخش، آنچه به صورت كلّى آمده بود، به صورت جزيى مشخص مىكند و مىفرمايد: «پايان اين مسابقه مرگ است و دنيا ميدان تمرين، و قيامت ميدان مسابقه، و بهشت جايزه آن است». (وَ الْمَوْتُ غَايَتُهُ، وَ الدُّنْيَا مِضْمارُهُ، وَ الْقِيَامَةُ حَلْبَتُهُ، وَالْجَنَّةُ سُبْقَتُهُ).
اگر در اينجا سخنى از سواركاران مسابقه دهنده به ميان نيامده، به خاطر روشن بودن آن است.
زيرا، آنها جز مؤمنانى كه داراى ايمان صالح هستند، نخواهند بود.
اين تشبيه زيبا با بيان روشن ترى - و با كمى تفاوت - در خطبه 28 گذشت، كه مىفرمود: «أَلاَ وَ إِنَّ الْيَوْمَ الْمِضْمَارَ، وَ غَداً السِّبَاقَ، وَ السَّبَقَةُ الْجَنَّةُ وَ الْغَايَةُ النَّارُ; بدانيد! امروز روز تمرين و آمادگى است و فردا روز مسابقه. جايزه برندگان بهشت و سرانجام (شوم) عقب ماندگان آتش دوزخ است».
دنيا براى دنيا پرستان و آنها كه آخرت را علماً و يا عملا انكار مىكنند، تمام مطلوب و منتهاى مقصود است و به همين دليل، تمام ارزشها را در پاى آن قربانى مىكنند.
تمام بدبختى هاى مردم جهان مولود اين طرز فكر است كه در عقيده و يا در عمل زندگى سراى ديگر حضور نداشته باشد.
ولى در جهان بينى اسلامى، دنيا مرحله اى است گذرا و مقدّمه اى براى آخرت،