پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام)

‌صفحه‌ى 337

وعلى (عليه السلام) را در پايان كار معزول مىدانستند).

ديگر اين كه با تمام خلفاى اموى و عباسى مخالفت شديد داشتند، مخصوصاً «بنى اميه» را با دشنام هاى زشت ياد مىكردند (1).

واما «اباضيه» كه امروز در «عمان» و «مراكش» و «ليبى» و «الجزاير» و «تونس» و «مصر» طرفدارانى دارند و گاهى جزء «خوارج» شمرده مىشوند اعتقاداتشان با «خوارج» فرق بسيار دارد، هر چند در مورد مخالفت با قضيه حكمين در جريان جنگ «صفّين» و شرط نبودن وصف قرشى بودن در پيشواى مسلمين با آنها مشتركند.

به عكس، «اباضيه» اعتقاداتى دارند كه بسيار شبيه عقايد شيعه است مانند:

1 ـ صفات خداوند زايد بر ذات او نيست.

2 ـ رؤيت خداوند در آخرت محال است.

3 ـ قرآن حادث است نه قديم.

4 ـ مرتكب گناه كبيره كافر نعمت است نه كافر ملت (يعنى اين گونه افراد مسلمانند نه خارج از اسلام).

5 ـ تولى وتبرى نسبت به دوستان خدا و دشمنان حق لازم است.

بعضى نقل كرده اند كه آنها محبّت خليفه اوّل و دوّم را لازم و بغض عثمان وعلى (عليه السلام) را واجب مىشمرند ولى «اباضيه» زمان ما اين نسبت را انكار مىكنند (2).

1. لغت نامه دهخدا، ذيل واژه خوارج.

2. آية الله سبحانى، الملل و النحل، جلد 5، صفحه 242 و 249.