بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ
مناسب ديدم در خاتمه اين فراز براى تكميل آنچه ذكر شد جريان اعتراض يكى از مخالفين را با حضرت رضا عليه السلام بطور اختصار ذكر كنم.
محد بن فضل هاشمى گويد: بعد از وفات موسى بن جعفر عليه السلام به مدينه آمدم، خدمت حضرت رضا عليه السلام رسيدم، به عنوان امام بر حضرت سلام كردم. آنچه نزد من بود (از امانات مردم) به ايشان دادم و گفتم: من مىخواهم به بصره بروم و ميدانى كه خبر رحلت موسى بن جعفر به آنها رسيده است و آنها به شدت اختلاف دارند، مطمئن هستم كه از من در مورد ادله امامت سؤال مىكنند، اى كاش چيزى از آن (معجزات) را به من نشان دهى
حضرت رضا عليه السلام فرمود: اين مساءله بر من پوشيده نيست، به دوستان ما در بصره و غير بصره برسان كه من نزد آنها خواهم آمد. ولا قوة الا بالله، آنگاه تمامى آنچه از پيامبر صلّى الله عليه وآله نزد امامان مىباشد كه عبارت است از لباس و چوبدستى و اسلحه و ديگر اشياء، به من نشان داد.
عرض كردم: شما كى مىآييد؟
حضرت فرمود: وقتى به بصره رسيدى، سه روز بعد من به بصره خواهم آمد انشاء الله تعالى. محمد بن فضل به بصره آمد و خبر آمدن حضرت رضا عليه السلام را به مردم داد و اينكه حضرت سه روز ديگر وارد مىشود. در اين ميان مرد ناصبى بنام عمربن هذاب كه خود را زاهد معرفى مىكرد، حضرت را تحقير نموده و گفت: او جوانى است كه اگر مسائل مشكل از او سؤال شود شايد درمانده و متحير شود.
حضرت رضا عليه السلام بر سر موعد، سه روز بعد از آمدن من، به بصره آمد و دستور داد تا رئيس نصارى و راءس الجالوت عالم يهود را همراه با همين عمربن هذاب براى مناظره بياورند.
مجلسى آراستند كه از شيعه و زيديه و يهود و نصارى پر بود، وقتى مجلس آماده شد حضرت رضا عليه السلام وارد شده پس از سلام فرمود:
منم على بن موسى بن جعفر بن محمد بن على بن الحسين بن على بن ابى طالب و پسر پيامبر صلّى الله عليه وآله. من امروز صبح نماز را در مدينه با والى خواندم و او پس از نماز، نامه اى از خليفه به من داد و قرار شد بيايد به منزل من و جواب نامه را در حضور من بنويسد و انشاءالله امروز عصر مىروم و به قرار خود عمل مىكنم.
سپس فرمود: شما را جمع كردم تا اشكالها و سؤالهاى خود را از من بپرسيد و من پاسخ دهم، از علائم نبوت و امامت كه آنها را جز نزد ما اهل البيت عليهما السلام نخواهيد يافت. هر كه مىخواهد سؤال كند كه من آماده شنيدن و دادن جواب هستم. حاضرين گفتند: اى پسر پيامبر با اين دليل ديگر دليلى نمى خواهيم و شما نزد ما راستگويى و خواستند بلند شوند. حضرت فرمود: متفرق نشويد. من شما را جمع كردم تا هر چه از آثار نبوت و نشانه هاى امامت كه جز نزد ما خانواده نخواهيد يافت بپرسيد.
زودتر از همه آن مرد ناصبى عمر بن هذاب سخن را آغاز كرده و گفت: محمد بن فضل هاشمى از شما سخنانى نقل مىكند كه عقل ما آنرا نمى پذيرد و قبول نمى كنيم. حضرت فرمود: چه سخنانى گفت: شما مىگوئيد: من هر چه خداوند بر پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم فرستاده مىدانم و به جميع زبانها و لغتها آگاهم.
حضرت فرمود: آرى چنين است، هر چه مىخواهيد بپرسيد.
عمر بن هذاب گفت: اولا همين آگاهى و علم خود را به لغات (زبانهاى گوناگون) ثابت كنيد، در مجلس ما افراد رومى و هندى و فارسى هستند، با آنها به زبان خودشان صحبت كنيد. حضرت فرمود: بسم الله، هر كدام به زبان خود صحبت كند تا جوابش را به زبان خودش بشنود، آنگاه حضرت با زبان هر كدام با آنها صحبت كرد به گونه اى كه اهل مجلس حيران شده و همگى اقرار كردند كه حضرت بهتر از آنها به زبان آنها صحبت مىكند.
آنگاه به آن مرد ناصبى فرمود: اكنون به تو خبر ميدهم كه در اين روزها به خون يكى از بستگان مبتلا شده و مرتكب قتل مىشوى.
مرد ناصبى گفت: اين خبر را از شما باور نمى كنم چون علم غيب مخصوص خداوند است. حضرت فرمود: آيا خداوند نفرموده: است: «عالم الغيب فلا يظهر على غيبه احدا الا من ارتضى من رسول ؛ خداوند آگاه به غيب است و او هيچكس را بر غيب آگاه نمى كند مگر كسى كه بپسندد چون پيامبر.»
بدان كه پيامبر اكرم صلّى الله عليه وآله وسلّم مورد رضاى خداست و ما هم وارثهاى او مىباشيم، كه نسبت به وقايع گذشته و آينده تا قيامت آگاه هستيم.
من آنچه به تو خبر دادم تا پنج روز ديگر واقع خواهد شد. اگر چنين نشد من دروغگو و افترا زننده هستم و اگر واقعيت داشت بدان كه تو بر خدا و رسول او انكار كرده اى. و علامت ديگر آنكه به زودى مبتلا به كورى مىشوى و هيچ چيز نمى بينى، نه كوهى، نه دشتى، و اين خبر تا چند روز انجام مىشود، و همچنين قسم دروغى خواهى خورد و به مرض برص مبتلا مىگردى.
محمد بن فضل و عده اى ديگر گفتند: به خدا قسم هر چه حضرت رضا عليه السلام فرموده بود در آن ماه به او رسيد و مبتلا به قتل و كورى و برص شد. به او گفتند: حضرت رضا راست گفت يا دروغ پاسخ داد: به خدا سوگند همان وقت كه حضرت خبر داد مىدانستم كه واقعيت خواهد داشت ولى من مقاومت و لجبازى مىكردم.(39)