درسهايي از مکتب اسلام ـ شماره 108 ، آبان1347
علي دواني
سلسله مقالات ما تحت عنوان «موعودي که جهان در انتظار اوست» در اين شماره به پايان ميرسد. از آنچه تا کنون گفتيم به اين نتيجه رسيديم که اعتقاد به وجود مردي آسماني و فوق العاده که دنيا را از سرگرداني و پريشاني نجات ميدهد، مورد قبول کليه ملت ها و پيروان اديان آسماني است و حتي بسياري از مردم دور از تمدن نيز در انتظار ظهور او بسر ميبرند،
ما در اين سلسله مقالات با ذکر ادله ثابت نموديم اين نجات دهنده همان امام دوازدهم شيعه حجت بن الحسن العسکري (ع) است که اخبار مربوط به او در کليه منابع معتبر اسلامي شيعه و سني آمده و تمام مشخصات او را ذکر کرده اند.
در اين مقالات توضيح داديم که مهدي موعود اسلام بعلل جهاتي و روي مصالحي از نظرها غائب و در روزي که جز خداوند آگاهي ندارد ظهور نموده به تمام بي سر و ساماني ها و هرج و مرج هاي عمومي و کشمکش هاي بشري خاتمه ميدهد، و حکومت واحدي در سراسر جهان تشکيل داده جهانيان را بيک هدف و يک دين که همان آئين جاويدان اسلام است دعوت مي کند.
امروز ديگر ثابت شده که دنياي مادي قادر به اصلاح جهان و جلوگيري از جنگ و خون ريزي و ظلم و تجاوز و بي عدالتي نيست، سازمان ملل و شوراي امنيت و اعلاميه حقوق بشرکه متفکران جهان بايد مجري آن باشند، بازيچه دست زورمندان و بهانه پيشبرد منافع و مطامع دولت هاي قوي و صاحبان قدرت هاي بزرگ است.
ملت هاي ضعيف و محروم امروز بيش از هر روزي حيران و سرگردان هستند. آنها بکلي از تامين منظور و دادخواهي خود بوسيله دولتهاي بزرگ و مجامع بين المللي مأيوس شده اند و هيچ پناه گاهي ندارند که بدان پناه برند.
تمام قدرت ها و قانون ها و منشورها در جهت پيشرفت ظلم و ستم و تامين منافع ارباب قدرت و دولت بکار ميرود، و بدينگونه جهان در حالت بهت و وحشت و اضطراب بسر ميبرد، و هيچ روزنه اميدي هم در مسير زندگي انسانها براي آينده بهتر به چشم نمي خورد، بلکه همه خود را در معرض مخاطرات بيشتر و آينده تاريکتري مي بينند.
اين اوضاع اسف انگيز به کجا منتهي ميشود، سرانجام آن چه خواهد بود، و بشر سرگردان رو به کجا مي آورد؟
جامعه شيعه به اين پرسش پاسخ ميدهد و ميگويد اين شبهاي ظلماني بامداد روشني در پيش دارد. واکنش اين همه مظالم و بيدادگري، عدالت جهاني و حکومت مقتدري است که سرانجام تحقق خواهد يافت و پرچم نويد بخش آن در سراسر جهان به اهتراز خواهد آمد.
آري عکس العمل ظلم مطلق و تاريکي و تيرگي جهاني، روشني و عدالت عمومي است که سراسر گيتي را فرا گيرد و بشريت را براي هميشه از اين همه نا امني ها و جنگها و خون ريزي ها و بي عدالتي و تبعيضها نجات دهد. سرانجام روزي ميرسد که بشر از تمام نيروهاي مادي و قدرت هاي عظيم صنعتي و ماشيني خويش سرخورده ميشود، و از اين همه ابزار و وسائل جز ناکامي و پريشاني چيزي نبيند.
منع گسترش سلاح هاي هسته اي. جلوگيري از مسابقه تسليحاتي، زمزمه صلح پايدار، عصيان نسل جوان که پديد آرندگان جهان آينده هستند، و جهش ها که در اين خصوص در برخي از نقاط جهان ديده ميشود همه و همه طليعه منطق نوراني جامعه شيعه و هدف عالي از ظهور مهدي موعود اسلام است که دير يا زود عموميت پيدا ميکند و صحنه جهان را براي پذيرش حکومت واحد جهاني و صلح عمومي و عدالت همگاني وي آماده مي سازد اينک به چند روايت زير که بيش از هزار سال پيش در کتب معتبر آمده است توجه کنيد امام باقر (ع) ميفرمايد هنگاميکه قائم قيام نمود به عدالت حکم ميکند. در روزگار او ظلم و ستم از ميان ميرود، و راه ها امن ميشود، و زمين برکات خود را بيرون ميدهد و هر حقي به صاحب حق داده ميشود. و پيروان تمام اديان به اسلام مي گروند و به خداي يگانه ايمان مي آورند
پيغمبر اکرم به حذيفه فرمود: وقتي خداوند بخواهد عزت اسلام را تجديد کند قدرت ستمگران را در هم مي شکند، چون خدا قادر است مردمي را که در ميان فساد فرو رفته اند به صلاح و رستگاري هدايت کند. اي حذيفه!اگر جز يک روز از عمر دنيا باقي نمانده باشد، خداوند آنرا چندان طولاني ميگرداند تا مردي از اهلبيت من به حکومت رسد و با بي دينان جنگ ها کند و دين اسلام را آشکار سازد، زيرا خداوند چنين وعده داده و تخلف در وعده خداوند راه ندارد
و نيز امام باقر (ع) فرمود: هنگاميکه قائم ما قيام کرد دولتهاي باطل از ميان مي رود
باز امام باقر (ع) ميفرمايد: دولت ما آخرين دولتهاست، هر خانداني که شايستگي براي حکومت دارند، پيش از ظهور دولت ما بحکومت ميرسند تا وقتي که ما بحکومت رسيديم و روش دولت ما را ديدند، نگويند اگر ما بحکومت مي رسيديم مانند اينان (آل محمد) عمل مي کرديم، اينست معني آيه و العاقبة للمتقين
بشر با گذشت زمان و تجربه هاي تلخ رشد فکري پيدا ميکند و ادراکاتش نيرومند ميشود و جهان را از ديدگاه وسيع تري خواهد ديد، مگر انسانها تا کي ميتوانند در چهار چوب قوانين نارسا که خود بوجود آورده اند اسير و محدود باشند؟ يا پاي بنداديان منسوخ و عقائد خرافي کتب تحريف شده مذهبي خود گردند؟ بشر لايق و با استعداد فضاي بازتري ميخواهد، ونسل جوان صحنه بزرگ تري براي طرح ايده آل هاي خويش جستجو ميکند.
قوانين جامع و دستورهاي حيات بخش و زنده اي لازم است که اين کاروان سر گردان را بسر منزل مقصود رهبري کند و از انحطاط و سقوط و انهدام نجات دهد.
روي اين اصل ميگوئيم سرانجام بشر ناگزير مي شود دعوت يک فرد برگزيده و شايسته را که براي رهائي حتمي او از اين همه مصائب و بي هدفي و دربدري قيام نموده با جان و دل بپذيرد، و در برابر تعاليم عاليه و حکومت عادلانه وي که نظيرش ديده نشده است، سر تسليم فرود آورد، و خود را از قيد و بندهاي فريبنده دنياي آلوده براي هميشه آسوده گرداند.
اين شخص مقتدر به اعتقاد شيعه ـ که بر اساس حق و عدالت و عقل و منطق استوار است ـ مهدي موعود اسلام و امام غائب (ع) است و تعاليم جهان پسند او همان آئين جهاني اسلام است که دستورهاي روح پرور آن در قرون متمادي بحال رکود و تعطيل در آمده و موانع و مشکلات زيادي جلو انتشار و پيشرفت و اجراي آنرا گرفته است.
آري وقتي امام زمان ظهور ميکند، بشر سرگردان را در يک مرز و بوم و زير يک پرچم و قانون گرد مي آورد که همان دين حنيف اسلام است.
درست به روايات زير که چهارده قرن پيش توسط رسول اکرم و بعدها بوسيله ائمه اطهار گفته شده توجه کنيد. اين مژده ها افزون از ده قرن در منابع پر ارزش شيعه و سني آمده و امروز براي ما بسيار جالب و شگفت انگيز است.
امام صادق (ع) فرمود: وقتي قائم ما ظهور نمود جائي در روي زمين نمي ماند جز اينکه بانگ: اشهد ان لا اله الا الله، و اشهد ان محمداً رسول الله بلند است
امام باقر (ع) فرمود: دنيا به پايان نميرسد جز اينکه خداوند مردي از ما اهلبيت را بر مي انگيزد که مطابق قرآن عمل کند
و نيز آنحضرت در تأويل آيه «ليظهره علي الدين کله يعني خداوند او را بر همه اديان غالب ميگرداند، هر چند مشرکان نخواهد» فرمود: در آنروز تمامي مردم زمين اعتراف به خاتميت محمد (ص) ميکنند
چون برنامه دولت امام زمان آخرين و کاملترين برنامه هاي اصلاحي و انقلابي جهان است، طبعاً بايد مجريان آنهم مردمي شايسته، مصمم، پر قدرت و فداکار باشند، و مهمتر اينکه رهبر آنها امام زمان مي بايد داراي آنچنان نيروي فکري و بدني و توانائي باشد که بتواند بر تمام مشکلات مادي و معنوي جهان آشفته و مردم سرگردان و بهم ريخته پيروز گردد. در روايات اسلامي که شيعه و سني نقل کرده اند صريحاً گفته شده است که مهدي و ياران او که سرنوشت بشريت را در روزگار بحراني جهان بدست مي گيرند، چنين کساني هستند و خود او فردي فوق العاده است و برنامه دولت او در سطح بسيار عالي قرار دارد.
بديهي است که هر اندازه مسئوليت بزرگ و سنگين باشد، در جهت مقابل بايد قدرت و انرژي و استعداد براي بعهد، گرفتن آن بار سنگين وجود داشته باشد، آري مهدي موعود اسلام داراي قدرت و برنامه مافوق تصور ماست، و اگر جز اين باشد قادر نخواهد بود در اندک زماني چهره جهان را دگرگون سازد و عالم ديگري به وجود آورد که نظير آن ديده نشده است.
امام حسن مجتبي (ع) ميفرمايد: خداوند در آخر الزمان و روزگار بحراني جهان و در ميان جهل و ناداني مردم مردي (از خاندان ما) بر مي انگيزد و او را با تأييدات خود مؤيد ميدارد و بر تمام زمين پيروز مي گرداند، تا آنجا که مردم به دين خدا مي گروند، سپس زمين را پس از عدل و داد و نور و برهان ميکند، کليه مردم جهان در برابر وي خاضع ميشوند و همه کافران ايمان مي آورند
امام صادق (ع) ميفرمايد: ياران قائم مرداني هستند که دلهائي مانند آهن دارند، و شکي در آن راه نيافته، و در راه حفظ ايمان از سنگ محکمتر است، اگر آنها را مأمور کنند کوه ها را از جاي بکنند قادرند که آنرا از ميان بردارند
يکي از نکات بسيار جالبي که در اخبار اسلامي راجع به اوضاع بعد از ظهور مهدي موعود ديده ميشود، رفاه و آسايش عمومي و عمران و آبادي است که سراسر جهان را فرا مي گيرد و در تمام مظاهر زندگي مردم تأثير مي بخشد.
در اين روايات صريحاً ميگويد: جنگ و خون ريزي و بيماري و بيکاري از ميان مي رود و مردم به کار و کوشش گمارده ميشوند.
در سايه امنيت ـ مطلق و بهبود وضع زندگي و ازدياد محصول و ثروت مردمي تندرست و فعال و نيرومند بوجود مي آيند، و با عمران و آبادي و داير نمودن زمين هاي باير و ترميم خرابي ها و استخراج معادن و ذخائر زير زمين جهان گلستان ميشود.
چنان مردم در رفاه و آسايش بسر مي برند که هيچگاه نظيرش ديده نشده است، آسمان برکات خود را فرو مي فرستند و زمين آنچه دارد بيرون مي دهد، در همه جا وفور نعمت و محصول بچشم مي خورد، مهدي بقدري اموال در اختيار مردم مي گذارد که از شماره بيرون است، همه غني و بي نياز ميشوند. اين مضامين عينا در کتب اهل تسنن هم از پيغمبر روايت شده و از جمله ابو نعيم اصفهاني طي چهل حديث آورده است که عيناً برخي ترجمه شد.
از جمله پيغمبر فرمود: خداوند امت مرا در زمان دولت مهدي بي نياز ميگرداند و بعد از مهدي زندگي سودي ندارد، در دولت او اعلام ميشود که امروز روز آزادي است!
شيخ صدوق در خصال از امير مؤمنان (ع) روايت ميکند که فرمود: وقتي قائم ظهور نمود آسمان باران خود را (بقدر کافي) فرو ميريزد و زمين نباتات خود را بيرون ميدهد، کينه ها از دل بندگان خدا زايل ميشود و درندگان و حيوانات در کمال آرامش بسر مي برند، تا جائيکه زني که ميخواهد مسافت بين عراق و شام را به پيمايد همه جا قدم بر روي سبزه و گياهان ميگذارد و آزادانه راه ميرود، نه کسي به او تعرض ميکند و طمع به او و زر و زيور او مينمايد و نه او هم از کسي ترس و هراسي بدل راه مي دهد
در دعاي عهد که سيد بن طاووس دانشمند مشهور از امام صادق روايت کرده است ميخوانيم که: خدايا با ظهور امام زمان شهرهاي ويران خود را آباد کن و بندگان افسرده ات را زنده دل و شاد گردان.
خداوندا غم و اندوه ما را با ظهور و حضور او بر طرف کن و زودتر او را آشکار گردان، دشمنان ما ظهور او را بعيد ميدانند ولي ما آنرا نزديک و مسلم ميدانيم.
موضوع چشم گير و بسيار جالب ديگري که در اخبار بعد از ظهور امام زمان ارواحنا فداه مي بينيم ترقيبات سطح افکار و عقول و اخلاق مردم و سلامت افراد و استعداد روحي و جسمي آنها براي يک زندگي پر سعادت است. از اين اخبار بدست ميآيد که سطح علم و فرهنگ و تمدن در عصر مهدي موعود بقدري بالاست که مردم علوم و کشفيات و اختراعات کنوني را فراموش مي کنند.
امام صادق (ع) فرمود: در زمان دولت قائم اگر يکفرد با ايمان در مشرق باشد برادرش را درمغرب مي بيند و کسي که در مغرب است برادر خود را در مشرق مشاهده ميکند!
نيز امام صادق فرمود: هنگاميکه قائم قيام ميکند خداوند چندان نيرو به گوشها و ديدگان آنها مي دهد که اصوات و اشياء را از فاصله دور اقتباس مي کنند، قائم با آنها صحبت ميکند و آنها هم صداي او را در همانجا که هست ميشنوند و به وي نگاه ميکنند!
و نيز آنحضرت فرمود: گويا من قائم را مي بينم که در بيرون نجف سوار تيره رنگي است و چون اسبش را بحرکت مي آورد مردم هر شهري مي بينند قائم ميان آنهاست
دانشمند بزرگ شيعه کليني در کافي از امام باقر روايت ميکند که فرمود: هنگاميکه قائم ما قيام ميکند خداوند دست او را بر سر مردم ميگذارد و بدانوسيله عقول جمع و افکارشان کامل ميگردد.
خواننده عزيز!
اين بود شمه اي از آنچه صفحات مجله اقتضا داشت در پيرامون انسان برگزيده اي که وجود وي از رازهاي بزرگ آفرينش است و تمام مردم روي زمين در انتظار آمدن وي بسر مي برند که از لحاظ شما گذشت. اميد است با توجه بيشتر و ضمن انجام وظائفي که همه براي تامين زندگي بعهده داريم از خداوند منان بخواهيم هر چه زودتر آن وجود مقدس را آشکار کند و جهان ظلماني را بوسيله او از قيد رقبت و مظالم و مطامع بيداد گران آزاد و روشن سازد.