مقاله حاضر بخشي از ترجمه كتاب «المعالم الأثيره» تأليف محمد محمد حسن شرّاب است كه نويسنده در آن به معرفي آثار و اماكني كه در كتب حديثي از آنها نام آمده، مي پردازد و از اين رو در واقع يك فرهنگ جغرافياييِ تخصّصي حديثي است. شناخت اين اماكن و آثار از لحاظ تاريخي و موقعيت جغرافيايي به دلايل زير داراي اهميت است:
1 ـ شناخت گذشته درخشان مسلمانان و تمدّن آنان.
2 ـ فهم و درك بهتر حديث و مسائل فقهي.
3 ـ شناخت پيشينه تاريخي، باستاني و جغرافيايي سرزمين هاي اسلامي، به خصوص حرمين شريفين.
بدين ترتيب نويسنده محقّق، بار زحمت تحقيق را از دوش پژوهندگان حديث برداشته و جاي خالي چنين كتابي را در ميان ميراث فارسي حوزه و دانشگاه تا حدود زيادي پر كرده و به اين نياز پاسخ داده است: